5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı Cevapları E Kare Yayıncılık Sayfa 16-17-18-19-20

5. Sınıf E Kare Yayıncılık Sosyal Bilgiler Ders Kitabı Sayfa 16-17-18-19-20 Cevapları‘na ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı Cevapları E Kare Yayıncılık Sayfa 16-17-18-19-20

5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı Cevapları E Kare Yayıncılık Çözümleri Sayfa 16

2. KONU: Çok Boyutlu Bir İş

Anahtar Sözcükler: Çok boyutluluk, olay, bilimsellik

Başlarken

Beyza, üniversite sınavını kazanmasından dolayı eğitimini başka bir şehirde devam ettirecek olan bir öğrencidir. Üniversitesinin bulunduğu şehre daha önce gitmemiştir (Görsel: 1.15).

Sizce bu durumdan Beyza, ailesi ve çevresi nasıl etkilenir? Çevresindekiler Beyza’ya (Görsel: 1.16) neler söyler? (Bu olayın olumlu ve olumsuz yönlerini ayrı ayrı değerlendiriniz.)

• Cevap: Beyza ilk önceleri yabancılık çekecektir. Hiç tanımadığı yerin kültürü gelenek ve göreneklerine alışması zaman alacaktır. Çevresindekiler ona hem öğütler verir hem de biraz moralini bozabilir. Kimi bilmediği yerin tehlikeli olduğunu kimisi de yine de üniversite okumanın çok büyük bir başarı olduğunu söyleyebilir.

5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı Cevapları E Kare Yayıncılık Çözümleri Sayfa 17

Hande Öğretmen: Çocuklar, şimdi sizden çevrenizde gerçekleşen bir olay belirlemenizi ve bu olayın çok boyutluluğu hakkında bir çalışma yapmanızı istiyorum. Çalışmanızı yaparken genel ağdan ve farklı kaynaklardan yararlanabilir, ilgili kişilerle röportaj yapabilirsiniz. Bilimsel kaynaklar kullanmanız, çalışmanızı daha güvenli kılar. Önemli olan, belirlediğiniz olayı çok boyutlu şekilde ele alma- nızdır. Yani olay kimleri, nasıl etkiliyor? Kimler kazançlı çıkıyor, kimler zarar görüyor? Çalışmanızın sonunda kısa bir rapor hazırlayınız.

Sude, öğretmeninin açıklamalarından sonra eve gidene kadar eğitim, sanayi, çevre kirliliği, trafik gibi konular üzerinde düşündü. Evde, genel ağdan bir araştırma yaptı. Ülkemizdeki çimento fabrikalarını, çok boyutlu bir şekilde ele almaya karar verdi. Şimdi, Sude’nin yaptığı araştırmayı ve değerlendirmelerini inceleyelim.

ÇİMENTO FABRİKALARI VE ETKİLERİ

Arkadaşlar, yaşadığım ilçede bir çimento fabrikası kuruluyor. Ben de çimento fabrikalarının kimleri, nasıl etkilediği, faydaları ve zararları hakkında kısa bir araştırma yaptım. Araştırmamda ülkemizin çeşitli yerlerinde bulunan fabrikalar hakkında çıkan haberler, umarım sizin de ilginizi çeker. Araştırmamda genel ağdan yararlandım.

1. haber: Kavak’ta 700 Kişi İşe Başlayacak! Çimento Fabrikası Yüz Güldürecek

Bir yetkili, “Fabrikamız tam faaliyete geçince günlük 10 bin ton çimento üretebilecek ve aynı zamanda toplamda 700 kişi çalışacak.” diye konuştu.
Belediye Başkanı, “Bu çimento fabrikasının ilçemize çok büyük faydaları olacak. Çalışmaların son aşamaya geldiğini görmek hepimizin yüzünü güldürüyor. İlçemizin kalkınması ve tüm Türkiye’ye adını duyurabilmesi için bu fabrika çok büyük avantajımız. Elimizden gelen her türlü desteği verdik. Çimento fabrikamız, şimdiden ilçemize hayırlı ve uğurlu olsun.” dedi (Görsel: 1.18).

İlçedeki yöneticiler, iş imkanı sağlanması nedeniyle Kavak’ta çimento fabrikası kurulmasından çok mutlu oldular. Üstelik işsizlere iş imkânı sağlıyor. Malatya’da kurulması planlanan fabrika konusunda ise bir vatandaş neler söylüyor, birlikte okuyalım.

2. haber: Köylüler Çimento Fabrikasına Karşı

Köyden bir vatandaş konuyla ilgili şunları söyledi: “Bölgede 12 ay boyunca rüzgâr kuzeyden esmektedir. Evlerimizin çok yakınında kurulmak istenen çimento fabrikası bölgede hava ve su kirliliğine neden olacak, hayvancılık ve tarım ekonomisi zarar görecektir. Buna dur demeliyiz. Mahallede tamamı kuzeyde 12 adet su kuyusu var. Çimento fabrikası tarım arazilerinin ortasına kurulacak ve tarımı yok edecektir. Çevre ormanlıktır, ormanı, börtü böceği, keklik neslini yok edecektir. Fabrikanın çevresi hayvanların otlama alanı olduğundan hayvancılık yok olacaktır. Fabrikanın gaz ve toz bulutları 30 km’lik bir alanı kaplamaktadır.

Vatandaş kurulmakta olan fabrikanın hangi alanlardaki etkilerinden söz etmektedir?

• Cevap: Özellikle köyde yaratacağı doğal felaketlerden ve çocukların hastalığına sebep olacak etkilerinden bahsetmektedir. Mesela arazi mahvolacak hayvanlar otlayamayacak rüzgar kirliliği çocukların aldıkları nefese kadar bile taşıyacaktır.

5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı Cevapları E Kare Yayıncılık Çözümleri Sayfa 18

Arkadaşlar aşağıdaki haberi dikkatlice okumanızı istiyorum. Kurulacak fabrikanın olumsuz etkilerinden bahsediyor.

3. haber: Çimento Fabrikasına Bir Tepki de Komşudan

Kurulması planlanan çimento fabrikası, İnönü Türk Hava Kurumu (THK) tesislerine 3-4 km kadar uzaklıktadır. Eğitim alanından kalkan planörler ve paraşüt atlamaları için eğitim uçakları tam da bu bölge üzerinde uçuyor. 1936 yılında Atatürk’ün talimatı ile kurulan bu eğitim kampı, büyük bir risk altındadır. Türkiye Çevre Platformu Koordinatörü, bu fabrikaların kurşun, cıva, demir gibi atık maddeler bıraktığını belirterek konuya bilimsel bir açıklama getirdi. “1 ton çimento üretmek için havaya 1 ton karbondioksit salınıyor. Ayrıca çimentonun tozu ve zehri toprağa, suya, havaya, gıdaya, insana ve tüm canlılara bulaşıyor. Bölge, zaman içinde ebediyyen kullanılamaz hâle gelecek.”

Arkadaşlar, bence bizim ilçeye kurulacak fabrikayı yerleşim yerinden ve tarım arazilerinden uzak bir yere kursalar kimsenin itirazı olmaz. Bir fabrikanın bu tür etkilerinin olabileceğini hiç düşünmemiştim. Hem sağlığa zarar veriyor hem çeşitli etkinlikleri engelliyor hem de doğayı kirletiyor.

4. haber: Çimento Fabrikası He İlgili Eleştirilere Cevap

Şirketin yönetim kurulu başkanının açıklaması: “Biz, insana saygı ve yasal sorumlulukların bilinciyle, çevre dostu uygulamalar yaparak yatırımlarda bulunuyoruz. Elbette yapılan eleştiri ve yorumları saygıyla değerlendiriyoruz. Burada 200’e yakın kişi çalışıyor. Dolaylı olarak bu rakam bini aşmaktadır.

Tesislerimizin, Trabzon ekonomisine ve istihdamına katkısı ortadadır. Şehrin ekonomisine ve sosyal hayatına katkı yapan bu tesisin devamlılığını sağlamak Trabzon insanı açısından da önemlidir. Çalışanlarımızın hiçbir şekilde tozdan etkilenmemesi için çimentonun üretimi, dolumu, paketlenmesi ve kamyona yüklenmesi aşamalarında süzgeç sistemleri kurduk.” dedi (Görsel: 1.20).

Şirket yöneticisi kurulmakta olan fabrikanın hangi olumlu yönlerini açıklamaktadır?

• Cevap: Özellikle yaratacağı iş imkanlarından ailelerin geçimlerini sağlamalarından bahsetmektedir. Bir de çimento fabrikasında kurduğu sistemlerin insan sağlığına zarar vermeyecek şekilde en ileri teknoloji olduğunu söylemektedir.

5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı Cevapları E Kare Yayıncılık Çözümleri Sayfa 19

Evet arkadaşlar, araştırma konumla ilgili genel ağda birçok habere rastladım. Bunların arasından seçtiklerime burada yer verdim. Araştırmamın sonucunda çimento fabrikalarının çok boyutlu etkilerinin olduğunu fark ettim. Hazırladığım kısa raporu okuyabilirsiniz.

ÇİMENTO FABRİKALARI HAKKINDA RAPOR

Toplumun çeşitli ihtiyaçlarını karşılayabilmek için ülkemizin farklı yerlerinde çimento fabrikaları kuruluyor. Bu fabrikalarda üretilen çimentolar yeni binaların yapımında kullanılıyor. Fabrikaların kurulması, işsizler için çok önemli. Çünkü buralarda çalışan insanlar, ailelerinin geçimlerini sağlıyorlar. Ancak çimento fabrikaları, insan sağlığını ve doğayı olumsuz olarak etkiliyor. Çevre sorunlarına yol açıyor. Bu yüzden yatırımcılar, fabrikalarını yerleşim yerlerinin ve tarım alanlarının uzağında kurmalıdır. Böylece hem insanlara saygılı hem de doğal çevreye duyarlı olmuş olurlar. Fabrikalar, yerleşim yerleri veya civarında kurulmuşsa mutlaka uygun bir yere taşınmalıdır. Bu fabrikalardan rahatsız olanlar da tepkilerini özgür bir şekilde gösterebilmelidirler. Tepkilerini, bilimsel araştırmalara dayandırırlarsa etkili olurlar.

SIRA SİZDE

Çimento fabrikalarıyla ilgili haberleri inceleyerek aşağıdaki tabloyu doldurunuz. Fabrikaların, çok boyutlu etkilerini fark etmeye çalışınız.

1. haber:

Olumlu Yönleri: İlçe kalkınacak, iş imkânı doğacak, ilçenin adı ülkemizde duyulacak.

Belirtilmemiş: Belirtilmemiş.

• Cevap:

2. haber:

Olumlu Yönleri: Belirtilmemiş

Olumsuz Yönleri: Özellikle köyde yaratacağı doğal felaketlerden ve çocukların hastalığına sebep olacak etkilerinden bahsetmektedir. Mesela arazi mahvolacak hayvanlar otlayamayacak rüzgar kirliliği çocukların aldıkları nefese kadar bile taşıyacaktır.

***

3. haber:

Olumlu Yönleri: Belirtilmemiş

Olumsuz Yönleri: Atatürk’ün kurmuş olduğu İnönü THK tesislerine 3-4 km mesafede olması bu tesise büyük zararlarının olacağını söylemektedir.

***

4. haber:

Olumlu Yönleri: Özellikle yaratacağı iş imkanlarından ailelerin geçimlerini sağlamalarından bahsetmektedir. Bir de çimento fabrikasında kurduğu sistemlerin insan sağlığına zarar vermeyecek şekilde en ileri teknoloji olduğunu söylemektedir.

Olumsuz Yönleri: Belirtilmemiş

5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı Cevapları E Kare Yayıncılık Çözümleri Sayfa 20

SIRA SİZDE

Yaşadığınız, gördüğünüz veya duyduğunuz bir olay belirleyiniz. Bu olayı çok boyutlu bir şekilde ele almaya çalışınız. Olayın kimleri, hangi yönlerden etkilediğini, olumlu ve olumsuz sonuçlarını belirleyerek aşağıdaki diyagrama yazınız.

• Cevap:

OLAYIN NEDENLERİ

• Cevap: İnsanların para kazanma hırsı, doğa severlerin doğayı koruma mücadelesi

BELİRLEDİĞİM OLAY

• Cevap: Yaşadığımız köyde maden arama çalışmalarının yapılması karşısında doğaseverlerin eylem yapmaları

OLAYDAN ETKİLENEN KİŞİLER

• Cevap: Köylüler, ormanda yaşayan canlılar, ormandaki her türlü bitki örtüsü

OLAYIN OLUMLU SONUÇLARI

• Cevap: Olayın sözde ülke ekonomisine katkısı olacak, insanlar iş bulabileceklerdir oysa yalandır bunlar

OLAYIN OLUMSUZ SONUÇLARI

• Cevap: Doğa katledilecek, ülkemizin yer altı ve yer üstü zenginlikleri talan edilecektir. Hayvanların ve ağaçların yok olmasına neden olacaktır.

NELER ÖĞRENDİK?

GÖZDEN GEÇİRME

Bir olayın çok boyutluluğu araştırılırken hangi etkenler göz önünce bulundurulmalıdır?

• Cevap: Öncelikle olayın olumlu ve olumsuz yönlerinin olup olmadığına bakılmalıdır. Olayın insanlara ve doğaya etkilerine bakılmalıdır.

ÜRÜN DOSYASI

Sude’nin çimento fabrikaları ile ilgili yaptığı araştırmaya benzer bir çalışmayı da siz yapınız. Çalışmanızı sınıfa getirerek arkadaşlarınıza sununuz. Ürün dosyanızda saklayınız.

• Cevap: Bu etkinliği belirlediğiniz herhangi bir konu üzerinden yapabilirsiniz. Yukarıda hazırladığımız olayı da raporlaştırabilirsiniz.

ÖZ DEĞERLENDİRME

1. Bir olayın farklı etkilerinin olabileceğini bilirim. ?
2. Çok boyutlu bir olaya örnek verebilirim. ?
3. Çevremdeki olaylara çok boyutlu bir gözle bakabilirim. ?

DİĞER KONUYA HAZIRLIK 

Sınıfa; aile, kulüp çalışmaları veya sosyal etkinliklerle ilgili fotoğraflar getiriniz.

• Cevap:

5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı Çözümleri E Kare Yayınları Sayfa 16-17-18-19-20  ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.