6. Sınıf Sevgi Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı 3. Bölüm Sesin Sürati Cevapları

6. Sınıf  Fen Bilimleri Ders Kitabı Sevgi Yayınları 5. Ünite Ses ve Özellikleri Sayfa 169, 170, 171, 172, 173, 174 3. Bölüm Sesin Sürati Etkinlik Soruları ve Cevapları

6. Sınıf Sevgi Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı 3. Bölüm Sesin Sürati Cevapları

6. Sınıf Sevgi Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 169 Cevabı

Eski filmlerde trenin gelip gelmediğini uzaktan kontrol etmek için insanların kulaklarını raylara dayadığını görmüş olabilirsiniz. Sizce bunun nedeni ne olabilir?

• Cevap: Titreşim yapan varlıkların ses ürettiğini ve bu sesin dalgalar hâlinde yayıldığını öğrenmiştiniz. Bir ses dalgasının oluşması için titreşen bir cisim olması gerektiğini, ses üreten varlıkların ses kaynağı olarak adlandırılmasından dolayıdır.

Sizce bir ses kaynağından çıkan sesin yayılması, her ortamda aynı biçimde mi gerçekleşir? Sesin belirli bir yayılma sürati var mıdır?

• Cevap:

Yandaki tabloda sesin çeşitli ortamlardaki yayılma süratleri verilmiştir. Tabloyu inceleyerek sesin yayılma süratiyle ortamın yoğunluğu arasında nasıl bir ilişki olduğunu belirleyiniz.

• Cevap:

Sesin Yayıldığı Ortamlardaki Sürati

6. Sınıf Sevgi Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 170 Cevabı

Deney Yapalım

Kim Çabuk Duyacak?

Amaç

Sesin yayılmasının ortama göre değiştiğini gözlemlemek

Deneyin Yapılışı

• 3-4 kişilik gruplar oluşturunuz.
• Sert tabanlı ayakkabı giyen bir öğrenci, sınıftan çıkıp koridorun başına yürüsün. İki öğrenci sınıfta, kapının yanına gitsin.
• Sınıfın kapısı kapatılsın.
• İçerideki öğrencilerden biri koridor duvarına kulağını dayasın.
• Diğer öğrenci, bu öğrencinin hemen yanında ayakta dursun.
• Koridorun başındaki öğrenci sınıfa doğru yürümeye başlasın.
• Koridor duvarına kulağını dayayan öğrenci ile onun yanında duran öğrenciden koridorda yürüyen öğrencinin ayak sesini duyan hemen elini kaldırsın.

Sorular

1) Her iki öğrenci elini aynı anda mı kaldırdı?

• Cevap: Kulağını duvara dayayan öğrenci elini ilk kaldıran kişidir. Çünkü sesin yaydığı titreşimler duvara çarpacağından ilk o duyacaktır.

2) Öğrenciler, ellerini farklı zamanlarda kaldırdılarsa bunun nedeni ne olabilir?

• Cevap: Farklı titreşim yollarının olduğu ortamlarda bulunmalarından dolayı.

Aşağıdaki tabloda sesin oda sıcaklığında, çeşitli maddelerdeki yayılma süratleri verilmiştir. Tablodaki verileri kullanarak sütun grafiği çiziniz. Sesin, verilen maddelerdeki yayılma süratlerini karşılaştırınız. Daha sonra verileri kullanarak aşağıdaki soruyu cevaplayınız.

Deniz yüzeyinden deniz tabanına gönderilen ses dalgaları 3 saniye sonra geri dönmektedir. Bu noktada denizin derinliği kaç metredir?

• Cevap: 3 / 2: 1,5 → 1522 x 1,5: 2283 metredir.

6. Sınıf Sevgi Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 171 Cevabı

Şimşek ve Gök Gürültüsü

Şimşek ve Gök Gürültüsü

Aynı anda oluşmalarına rağmen gök gürültüsünü şimşek çaktıktan sonra duyarız. Sesin havadaki sürati yaklaşık 340 m/s’dir. Işık ise boşlukta yaklaşık 3 x 108 m/sn süratle yayılır. Ses ve ışığın süratleri karşılaştırıldığında sesin ışıktan çok daha yavaş yayıldığı görülür. Bu nedenle önce şimşeğin ışığını görür, sonra gök gürültüsünün sesini işitiriz. Bir uçurumdan aşağıya taş attığınızda sesin, taş yere düştükten sonra gelmesi de bu duruma bir örnektir. Ses boşlukta yayılabilir mi?

• Cevap: Sesin yayılması ortamda olan maddelere bağlıdır. Sesler ortamda olan maddeler aracılığı ile iletilir bu nedenle bir boşlukta sesin yayılma ihtimali yoktur. Sesin yayılmak için maddelere ihtiyacı olduğunda dolayı ve boşluk bir madde olamadığından dolayı ses boşlukta yayılamaz.

Deney Yapalım

Ses Boşlukta Yayılır mı?

Malzemeler

• cam fanus
• pistonlu hava emme tulumbası
• kapı zili
• güç kaynağı
• iki delikli mantar tıpa
• bağlantı kabloları

Amaç

Sesin boşlukta yayılıp yayılmadığını test ederek gözlemlemek

Deneyin Yapılışı

• 3-4 kişilik gruplar oluşturunuz.
• İki delikli mantar tıpayı cam fanusa takınız.
• Zili cam fanusun içindeki mantar tıpaya resimdeki gibi yerleştiriniz. Sonra cam fanusu ters çevirip kapatınız.
• Bağlantı kablolarını kullanarak güç kaynağı ile zili birbirine bağlayınız.
• Güç kaynağını açınız ve zilin sesini dinleyiniz.
• Pistonlu hava emme tulumbasını kullanarak cam fanusun içindeki havayı boşaltınız. Güç kaynağını açınız ve zilin sesini yeniden dinleyiniz.

Sorular

1) Zilin sesini cam fanusun içinde hava varken mi hava boşaltıldığında mı duydunuz? Neden?

• Cevap: Hava varken duydum çünkü havasız ortamda ses yayılmaz.

6. Sınıf Sevgi Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 172 Cevabı

Ses Bir Enerji Türü müdür?

Şiddetli bir seste evinizin camlarında neden bir sarsıntı olur?

• Cevap: Ses dalgalar halinde yayılmaktadır. Ses bir enerji türüdür. Ses titreşim ve salınım hareketi yapar. Sesin yayılması için madde ortamına ihtiyaç vardır. Ses katı, sıvı ve gaz ortamlarında hızlı ya da yavaş olarak hareket eder. Şiddetli bir seste evimizin canlarında sarsıntı oluşur. Bunun nedeni sesin titreşim ve salınım hareketi yaparak dalgalar halinde yayılmasındandır.

Deney Yapalım

Dans Eden Tuz Tanecikleri

Malzemeler

• kavanoz
• balon
• paket lastiği
• tuz
• metal kâse
• metal kaşık
• makas

Amaç

Sesin bir enerji türü olduğunu kavramak

Deneyin Yapılışı

• 4-5 kişilik gruplar oluşturunuz.
• Kestiğiniz balon parçasını paket lastiğinin yardımıyla kavanozun ağzına gergin bir şekilde yerleştiriniz.
• Balon parçası üzerine bir miktar tuz koyunuz.
• Kavanozun yanında metal kaşık ile metal kâseye vurunuz.
• Vuruş yaptığınız sırada tuz taneciklerini gözlemleyiniz.
• Metal kâseye şiddetli ve yavaş vurarak tuz taneciklerini tekrar gözlemleyiniz.

Sorular

1) Metal kâseye vurulduğunda tuz taneciklerinde ne gözlemlediniz? Bu olayın nedeni ne olabilir?

• Cevap: Tuz tanecikleri titremiştir, çünkü ses dalgaları onları titretir.

2) Şiddetli ve yavaş vurunca tuz tanecikleriyle ilgili gözleminizde bir değişiklik oldu mu? Değişikliği ve nedenini açıklayınız.

• Cevap: Evet oldu sesin şiddetine göre tuz taneciklerinin titremesi de artmakta ya da azalmaktadır.

6. Sınıf Sevgi Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 174 Cevabı

Fen, Mühendislik ve Girişimcilik Uygulamaları

Bilimsel Araştırma Süreci

Proje Adı : Farklı Sesler Oluşturalım

Malzemeler

• cam şişe
• bardak
• metal kutu
• fincan
• tahta parçası
• plastik kutu
• tahta çubuk
• cam çubuk

Projenin Amacı

Farklı cisimleri birbirine vurarak farklı sesler üretmek

• Aynı cisme tahta veya cam çubukla aynı kuvvetle vurduğumuzda neden farklı sesler duyarız?
• Günümüzde kullanılan vurmalı müzik aletleri nelerdir? Araştırınız.
• Bu farklı vurmalı müzik aletlerine tahta çubukla aynı kuvvetle vurduğunuzda nasıl sesler duyarsınız? Tahmin ediniz.
• Araştırma sonucunda elde ettiğiniz verileri arkadaşlarınızla paylaşınız.

Projenin Yapılması

• Projenizi yaparken sayfa 12 ve 13’teki yönergelerden yararlanabilirsiniz.
• Projeniz için getirdiğiniz cisimleri sıranızın üzerine koyunuz.
• Bu cisimlere tahta çubuk ve cam çubuk ile eşit kuvvetle vurunuz.
• Çıkan sesleri dinleyerek bu sesler arasındaki farkları gözlemleyiniz.
• Müzik öğretmeninizden yardım alarak farklı melodiler ya da marşlar üretebilirsiniz.

Projenin Sonucu

Tahta ve cam çubukla farklı maddelerden yapılmış malzemelere eşit kuvvetle vurduğumuzda farklı sesler işitiriz. Çünkü farklı ses kaynaklarıyla oluşturulan sesler birbirinden farklıdır.
Projenizde kullandığınız malzemelerin dışında farklı malzemeler hayal ederek bilimsel araştırma süreçlerinden yararlanıp farklı tasarım modelleri oluşturunuz. Yaptığınız kendi projenizi yıl sonu bilim şenliğinde etkili bir şekilde sunabilirsiniz.

• Cevap:

6. Sınıf Sevgi Yayınları Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 169, 170, 171, 172, 173, 174 Cevabı  ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.