8. Sınıf İnkılap Ders Kitabı Cevapları Dersdestek Yayınları Sayfa 98-99

8. Sınıf Dersdestek Yayınları İnkılap Ders Kitabı Sayfa 98-99 Cevapları‘na ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

8. Sınıf İnkılap Ders Kitabı Cevapları Dersdestek Yayınları Sayfa 98-99

8. Sınıf İnkılap Ders Kitabı Cevapları Dersdestek Yayınları Çözümleri Sayfa 98

Ç. AYAĞA KALKAN MİLLET

1. Sakarya Meydan Muharebesi (23 Ağustos – 13 Eylül 1921)

Başkomutan Mustafa Kemal Paşa, Tekâlif-i Millîye Emirlerini yayımladıktan sonra Polatlı’daki cephe karargâhına gelerek ordusunun başına geçti. Savaş, Sakarya Nehri’nin batısındaki mevzilerinden çıkan Yunanların 23 Ağustos’ta Türk ordusuna saldırısıyla başladı (Harita 3.5).

Yunan ordusu Mangal Dağı’nı ele geçirdikten sonra taarruzunu sağ kanat üzerine yoğunlaştırdı. Bu saldırılar sırasında Türk savunma hatlarında yer yer kırılmalar meydana gelirken bazı birlikler geri çekilmek zorunda kaldı. Ordumuzun Ankara’ya doğru gerilemesiyle birlikte Yunan ordusunun morali yükseldi. Bunun da etkisiyle önemli bir savunma noktası olan Çal Dağı’nı almak için saldırılarını şiddetlendirdi. Sakarya Muharebesi’nin bu en kritik anında Başkomutan Mustafa Kemal (Görsel 3.14) kendi sözleriyle “Ya istiklal ya ölüm!” şeklinde ifade edilebilecek bir savaş stratejisini uygulamaya koydu. O güne kadar savaş meydanlarında benzerlerine pek rastlanmamış bir taktik anlayışıyla ordusuna şu tarihî emrini verdi:

“Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır. O satıh bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı vatandaşın kanıyla ıslanmadıkça terk olunamaz. Onun için küçük büyük her birlik bulunduğu mevziden atılabilir. Fakat küçük büyük her birlik, ilk durabildiği noktada yeniden düşmana cephe kurup savaşa devam eder. Yanındaki birliğin çekilmeye mecbur olduğunu gören birlikler ona tabi olamaz. Bulunduğu mevzide sonuna kadar dayanmaya ve karşı koymaya mecburdur.”(1)

Mustafa Kemal’in bu emrini uygulayabilecek bir ordunun özellikleri neler olmalıdır? Neden?

• Cevap: Ancak düzenli disiplinli ve bütün ruhu varanın bağımsızlığı için atan bir ordu tarafından uygulanabilirdi. Düzenli orduya geçilmesinin en büyük nedenlerinden biri de bu amaçları taşıması idi.

8. Sınıf İnkılap Ders Kitabı Cevapları Dersdestek Yayınları Çözümleri Sayfa 99

gün geceli gündüzlü devam eden Sakarya Meydan Muharebesi tarihin kaydettiği en uzun süreli meydan muharebelerinden biri oldu. Türk ordusunun toplam 25.000 kayıp verdiği bu savaşta 7’si tümen komutanı olmak üzere 350 subay şehit düşerken 800 subay da yaralandı. Uğradığımız ağır kayıplardan dolayı Mustafa Kemal tarafından “Sakarya Melhame-i Kübrası” (Sakarya Kan Gölü) adı verilen bu savaşa Subay Savaşı da denildi.

Sakarya Zaferi’nin Sonuçları ve Önemi

Sakarya Meydan Muharebesi’nde kazanılan zafer bütün yurtta sevinçle karşılandı (Görsel 3.15). Bu savaşta aldıkları yenilgiyle taarruz gücü kırılan Yunanlar savunmaya çekilirken üstünlük Türk tarafına geçti. Böylece ordumuzun 1683 yılındaki İkinci Viyana Kuşatması’nda uğradığı bozgunun ardından başlayan geri çekilişi, 1921 yılında Sakarya Nehri boylarında sona erdi.

Mustafa Kemal atından düşüp yaralanmasına rağmen Sakarya Meydan Muharebesi sırasında cepheyi terk etmedi. TBMM de bu savaşta gösterdiği üstün yönetim, fedakârlık ve kahramanlık nedeniyle kendisine “mareşal” rütbesi ile “gazi” unvanını verdi.

Sakarya Zaferi’nin ardından 13 Ekim 1921’de TBMM hükümeti ile Sovyet Rusya’ya bağlı Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan arasında Kars Antlaşması imzalandı. Bu antlaşmayla daha önce imzalanan Moskova Antlaşması’nın hükümleri söz konusu Kafkas Cumhuriyetleri tarafından da kabul edildi. Böylece doğu sınırımız bugünkü şekliyle kesin biçimde çizilmiş oldu.

Sakarya Zaferi’nin siyasi sonuçlarından biri TBMM hükümeti ile Fransa arasında 20 Ekim 1921’de imzalanan Ankara Antlaşması’dır. Taraflar arasındaki savaş hâline son veren bu antlaşmayla Fransa, yeni Türk devletini resmen tanıyan ilk İtilaf Devleti oldu. Hatay dışında kalan topraklarımızdan askerlerini çekmeyi ve savaş esirlerini serbest bırakmayı kabul etti. Böylece Güney Cephesi kesin olarak kapanırken bu cephedeki birliklerimiz Batı Cephesi’ne kaydırıldı.

• Cevap: Bu sayfada soru bulunmamaktadır.

8. Sınıf İnkılap Ders Kitabı Çözümleri Dersdestek Yayınları Sayfa 98-99 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.