9. Sınıf Fen Lisesi Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Sayfa 42
“9. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Fen Lisesi Sayfa 42 Meb Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
9. Sınıf Fen Lisesi Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Sayfa 42
Proteinler
Proteinler; karbon (C), hidrojen (H), oksijen (O) ve azot (N) elementlerinden oluşur. Bazı proteinler yapılarında bu elementlerin yanı sıra kükürt (S) elementi de bulundurur. Proteinlerin yapı birimleri amino asitlerdir. Şekil 1.12’de görüldüğü gibi bir amino asidin yapısı karbon (C) atomuna bağlı sabit ve değişken gruplardan oluşur. Sabit grup hidrojen atomu, amino grubu ve karboksil grubundan oluşur. Bunlar bütün amino asit çeşitlerinde aynıdır. Değişken veya radikal grup ise amino asitlerde farklılık gösterir. Amino asitlerin çeşitliliğini radikal grup belirler. Amino asitler amfoter özelliğe sahiptir. Yani asitler karşısında baz, bazlar karşısında da asit gibi davranırlar. Yapısı ve işlevi farklı olan binlerce protein, 20 farklı amino asidin farklı sayı ve dizilişle bir araya gelmesiyle oluşur. Bitkiler bu 20 çeşit amino asidin tamamını üretebilir. İnsanlar 12 çeşit amino asidi dönüşüm reaksiyonları ile karaciğerde üretirken 8 çeşit amino asidi üretemez. Üretilemeyen bu amino asitlere temel (esansiyel = zorunlu) amino asitler denir. İnsanlar temel amino asitleri besinlerle hazır almak zorundadır. Ayrıca son yıllarda yapılan araştırmalarda bazı canlılarda bu 20 amino- asit çeşidinin dışında 2 yeni amino aside de rastlanmıştır. Genellikle hayvansal besinlerle alınan proteinler üstün kalitelidir. Bunun sebebi hayvansal proteinlerin yapısında temel amino asitlerin yeterli miktarda bulunmasıdır. Bitkisel besinlerle alınan proteinler ise temel amino asitleri az içerdiği için düşük kaliteli proteinlerdir.
Şekil 1.13’te görüldüğü gibi bir amino asidin karboksil grubundaki hidroksit ile diğer amino asidin amino grubundaki hidrojeninin birleşmesi ile peptit bağı kurulur. Protein oluşumunu sağlayan bu tip reaksiyonlar peptitleşme olarak bilinir. Her peptitleşme reaksiyonu sonucunda 1 molekül su açığa çıkar. İki amino asidin birleşmesiyle dipeptit, üç amino asidin birleşmesiyle tripeptit, çok sayıda amino asidin birleşmesiyle polipeptit oluşur. Proteinler genellikle birden fazla polipeptit zincirinden oluşur. Protein sentezi tüm canlılarda ribozom adı verilen organellerde gerçekleşir.
Uygun olmayan sıcaklık, pH, basınç ve yoğun tuz çözeltisi proteinlerin üç boyutlu özgün yapısını bozabilir. Bu duruma denatürasyon denir. Denatürasyona uğramış proteinler genellikle eski hâline dönemez. Örneğin yumurta pişirildiğinde yapısındaki protein değişime uğrar yani denatüre olur (Görsel 1.54). Eğer denatüre olmuş protein çözünmüş hâlde kalırsa fiziksel ve kimyasal koşullar normalleştiğinde eski hâline döner, üç boyutlu yapısını tekrar kazanır. Bu duruma renatürasyon denir. Proteinler, karbonhidrat ve yağlardan farklı olarak DNA molekülündeki şifrelere göre sentezlenir. Canlılardaki DNA yapısının birbirinden farklı olması; üretilen proteindeki amino asitlerin sayı, çeşit ve dizilişinin de farklı olmasına sebep olur.
- Cevap: Bu sayfada soru bulunmamaktadır.
9. Sınıf Fen Lisesi Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Sayfa 42 Meb Yayınları ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
