9. Sınıf Fen Lisesi Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Sayfa 86
“9. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Fen Lisesi Sayfa 86 Meb Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
9. Sınıf Fen Lisesi Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Sayfa 86
Okuma Metni
KENDİ KENDİNİ YEMEK (OTOFAJİ)
Otofajinin kelime anlamı “kendi kendini yemek”tir. Bu kavram ilk kez 1960’lı yıllarda araştırmacıların hücrenin kendi bileşenlerini zarlarla çevreleyip kese benzeri yapılar oluşturduğuna ve daha sonra bunları li- zozom adlı geri dönüşüm birimine taşıdığına ilişkin gözlemler yapması sonucunda ortaya çıktı (Görsel 2.27). Lizozom adı verilen bu organel, hücre bileşenlerinin yıkılması yani parçalanarak yapı taşı moleküllerine ayrılması için bir atölye işlevi görüyor. Yapılan gözlemler hücre içeriğinin büyük kısımlarının, hatta bütün hâldeki organellerin zaman zaman lizozomun içinde bulunabildiğini gösterdi. Görünüşe göre hücrenin, büyük yükleri lizozoma taşımak için bir stratejisi vardı. Sonraki biyokimyasal ve mikroskobik incelemeler, hücredeki birtakım yükleri yıkılmak üzere lizozoma taşıyan yeni bir kesecik tipi olduğunu ortaya koydu. Lizozomun kâşifi Christian de Duve (Kıristian de Duv), bu süreci tasvir etmek için “kendi kendini yeme” anlamındaki otofaji terimini kullandı. Yeni keseciklere ise otofagozom adı verildi. Konu ile ilgili yapılan çalışmalar, otofa- jinin bir olaylar silsilesi tarafından kontrol edildiğini gösteriyordu. Bu silsilede çeşitli proteinlerin ve protein komplekslerinin her biri, otofagozom başlangıcının ve oluşumunun belirgin bir aşamasını düzenliyordu.
Kendisine 2016 Yılı Nobel Tıp Ödülünü kazandıran çalışmasında Yoshinori Ohsumi (Yoşinori Ohyu- mi), stres sinyallerinin otofajiyi nasıl başlattığını ve otofagozom oluşumunun belirgin aşamalarını ayrıntılarıyla ortaya koydu. Otofaji, hücresel bileşenlerin yenilenmesi için gerekli enerjinin ve yapı taşlarının hızlı bir şekilde tedarik edilmesini sağlıyor. Dolayısıyla açlığa ve başka stres durumlarına karşı verilen hücresel tepkinin oluşmasında hayati bir rol oynuyor. Otofaji, enfeksiyon sonrasında hücreyi istila eden bakteri ve virüslerin saf dışı bırakılmasını sağlayabiliyor. Embriyo gelişimine ve hücre başkalaşımına katkıda bulunuyor. Otofaji, ayrıca hücrelerde hasar görmüş proteinlerin ve organellerin ortadan kaldırılmasında kullanılarak yaşlanmanın olumsuz etkilerinin bertaraf edilmesi açısından çok önemli bir kalite kontrol mekanizması oluşturuyor. Otofajinin sekteye uğraması Parkinson hastalığı, tip 2 diyabet ve yaşlılarda görülen başka hastalıklarla ilişkilendirilmiş. Otofaji genlerindeki mutasyonlar genetik hastalıklara yol açabiliyor. Otofaji mekanizmasındaki bozukluklar kanserle de ilişkilendirilmiş. Bugün pek çok hastalık için otofajiyi hedefleyen ilaçlar geliştirmeyi amaçlayan yoğun araştırmalar yapılıyor.
e) Sentrozom
Birbirine üçer üçer bağlanmış dokuz grup, mikrotübül adı verilen protein iplikçiklerinin birleşmesiyle sentriol oluşur (Görsel 2.28). İki sentriolün birbirine dik olarak konumlanmasıyla oluşan yapıya sentrozom denir. Sentrozom organeli, hayvan hücrelerinde bulunur. Olgun alyuvar, sinir, yumurta, gelişmiş bitki hücrelerinde, çizgili kas hücreleri ve mantarlarda sentrozom bulunmaz. Sentrozom hücre bölünmesi sırasında iğ ipliklerini oluşturur ve kromozomların kutuplara hareketini sağlar. Bitki hücrelerinin bölünmesi sırasında ise iğ iplikleri, mikrotübül ve mikrofilamentler gibi bazı hücre iskeleti yapıları tarafından oluşturulur. Sentrozomun sayısının ikiye çıkması interfazda, sentrozomdan iğ ipliklerinin oluşması hücre bölünmesinin profaz evresinde gerçekleşmektedir. Kanser hastalığının tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar, iğ ipliklerinin oluşumunu engelleyerek kanser hücrelerinin bölünmesini ve tümör dokusunun büyümesini önler. Sentrozom orga- neli, ayrıca kamçı ve sillerin yapısında bulunan mikrotübüllerin oluşumunda ve düzenlenmesinde görev alır.
- Cevap: Bu sayfada soru bulunmamaktadır.
9. Sınıf Fen Lisesi Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Sayfa 86 Meb Yayınları ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
