9. Sınıf Tarih Ders Kitabı Cevapları Sayfa 190 (MESEM)

“9. Sınıf Tarih Ders Kitabı Cevapları Sayfa 190 Meb Yayınları (MESEM)” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

9. Sınıf Tarih Ders Kitabı Cevapları Sayfa 190 (MESEM)

Boğazlar Sorununun Ortaya Çıkışı ve Hünkâr İskelesi Antlaşması

II. Mahmut, Mehmet Ali Paşa’nın tekrar isyan etmesi ihtimaline karşı İstanbul’u güvence altına almak istemiştir. Kütahya Antlaşması’nda- ki tutumları nedeniyle Fransa ve İngiltere’ye güvenmeyen II. Mahmut, Ruslarla Hünkâr İskelesi Antlaşması’nı (1833) imzalamıştır. Sekiz yıl süreli olan bu antlaşmaya göre Osmanlı Devleti’ne bir saldırı olursa Rusya donanma ve asker gönderip Osmanlı Devleti’ni koruyacak, Rusya’ya bir saldırı olması durumunda ise Osmanlı Devleti Boğazları kapatacaktır. Osmanlı Devleti’nin Boğazlar üzerindeki egemenliğini tek başına son kez kullandığı bu antlaşma ile İngiliz ve Fransızların çıkarları tehlikeye düşmüş, böylece Boğazlar sorunu ortaya çıkmıştır.

Kütahya Antlaşması’ndaki kazanımları ile güçlenen Mehmet Ali Paşa, bağımsızlık istemeye başlamıştır. Osmanlı Devleti, Mısır konusunda İngiltere’nin tam desteğini alabilmek için Balta Limanı Antlaşması’nı (1838) yaparak İngiltere’ye önceden vermiş olduğu kapitülasyonları genişletmiştir.

1839’da Kavalalı Mehmet Ali Paşa bağımsızlığını ilan etmiş ve Nizip Muharebesi’nde Osmanlı ordusunu yenmiştir. Osmanlı Devleti’nin yenilgisi İngiltere’yi telaşlandırmıştır. Çünkü İstanbul yolu Mehmet Ali Paşa’ya tekrar açılacak, bu da Hünkâr İskelesi Antlaşması’na göre Rusların Boğazlara tekrar inmesine neden olacaktır. İngiltere, duruma müdahale ederek meseleyi Avrupa’nın meselesi hâline getirmiştir. Osmanlı Devleti, Londra’da Mısır için toplanan konferansa giderken Avrupa’nın desteğini almak amacıyla Tanzimat Fermanı’nı ilan etmiştir.

Londra Konferansı’na (1840) göre Suriye, Adana ve Girit Osmanlı Devleti’ne geri verilecek; Mehmet Ali Paşa, yönetimin babadan oğula geçmesi kaydıyla sadece Mısır valisi olarak kalacaktır. Mısır meselesi çözüldükten sonra İngiltere ve Fransa, Boğazlar sorununa yönelmiştir. Hünkâr İskelesi Antlaşmasının sekiz yıllık süresinin dolması ve Rusya’nın bu antlaşmayı yenilemek için elinden geleni yapacağı düşüncesi İngiltere ve Fransa’yı tedirgin etmiştir. Bu nedenle İngiltere ve Fransa, sorunun çözümü için Londra’da Boğazlar Konferansı’nı (1841) toplamıştır. Konferansa Osmanlı, Rusya, İngiltere, Fransa, Prusya ve Avusturya devletleri katılmıştır. Konferans sonucunda imzalanan Londra Boğazlar Sözleşmesi’ne göre Boğazlardan barış zamanında hiçbir savaş gemisi geçmeyecek fakat Boğazlar ticaret gemilerine açık olacaktır. Böylelikle Rusya, Hünkâr İskelesi Antlaşması ile kazandığı hakları kaybetmiştir. Osmanlı Devleti’nin ise Boğazlar üzerindeki mutlak hâkimiyeti sona ermiştir. Boğazların durumu bu konferanstan sonra uluslararası bir düzeyde değerlendirilmiştir.

II. Mahmut’un, Mehmet Ali Paşa İsyanı sırasında “Denize düşen yılana sarılır.” diyerek Rusya’dan yardım istemesini değerlendiriniz.

• Cevap: Zor bir durumdayken, bizi daha da zora sokacak bir olaya sarılmamız oldukça normal karşılanan bir durumdur. Panik halindeyken insanların ne yaptığını bilmemesi oldukça normaldir

9. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 190 (MESEM) ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.