Adabımuaşeret Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 20

Adabımuaşeretin Dinî Dayanakları

Din; Tanrı’ya, doğaüstü güçlere, çeşitli kutsal varlıklara inanmayı ve bağlanmayı sistemleştiren kurum, kurallar, uygulamalar ve semboller bütünüdür. İlk çağlarda ve geleneksel toplumlarda bütün toplumsal kuralların dinî nitelikte olduğu ve sosyal hayatın din eksenli temellendirildiği söylenebilir. Dolayısıyla din; ahlak, terbiye ve nezaket kurallarından oluşan adabımuaşerette belirleyicidir.
Adabımuaşeretin dinî dayanakları arasında kutsal metinler önemli bir yere sahiptir. Üç semavi dinde de (Yahudilik, Hristiyanlık ve İslamiyet) adabımuaşeretle ilgili hükümler bulunur. Bunun yanı sıra peygamberler, insanlık için yüzyıllar boyunca rol modeli olmuştur. Nitekim İslam toplumlarında edep kurallarının büyük bir bölümü, Hz. Muhammed’in birer sünnetidir. Yine dinî kaynaklarda adabımuaşeretle ilgili pek çok vurgu vardır. Konuşma adabıyla ilgili “Allah’a ve ahirete inanan ya hayır konuşsun ya sükût etsin.” hadisi bu konuya örnek teşkil eder. “İyi sayılan bir söz ve bağışlama, arkasından eziyet gelen bir sadakadan daha iyidir. Allah zengindir, halîmdir.” (Bakara suresi, 263) ayeti, güzel üslubun ve affedici tutum sergilemenin önemine vurgu yapar. Yine Kur’an’da doğrulukla ilgili “ ‘Rabbimiz Allah’tır.’ diyen sonra da devamlı bu söze uygun yaşayanlara ne bir korku vardır ne de onlar üzüntü çekeceklerdir.” (Ahkaf suresi, 13) ifadesi geçer. İyilikle ilgili “Kim iyilikle gelirse ona getirdiğinin on katı vardır, kim de kötülükle gelirse o sadece getirdiğinin dengiyle cezalandırılır. Onlar haksızlığa uğratılmazlar.” (Enam suresi, 160) ayeti zikredilir. “Gurura kapılarak insanlara burun kıvırma, ortalıkta çalım satarak yürüme; unutma ki Allah gurura kapılıp kendini beğenen hiç kimseyi sevmez.” (Lokman suresi, 18) ayetiyle alçak gönüllük emredilmiştir. Semavi dinlerin kutsal kitaplarında doğru davranışlarla ilgili hükümler bulunması, adabımuaşeretin oluşmasında dinin belirleyici olduğunu göstermektedir.

Etkinlik

Adı: Yerelden Evrensele Adabımuaşeret
Amaç: Adabımuaşeretin evrensel ve topluma özgü yönlerini karşılaştırabilir
Beceri: Eleştirel Sosyolojik Düşünme, İletişim Süre: 20 dakika

Yönerge: Aşağıdaki aşamaları takip ederek “Yerelden Evrensele Adabımuaşeret” münazara etkinliğini gerçekleştiriniz. Münazara sonunda verilen akran değerlendirme formunu doldurunuz.

1. Öğretmen rehberliğinde üçer kişilik iki grup oluşturunuz.
2. “Adabımuaşeret evrenseldir.” ve “Adabımuaşeret topluma özgüdür.” savlarını hangi grupların savunacağını belirleyiniz.
3. Münazara sonucunda ortaya çıkan fikirleri sınıfta özetleyiniz.

Soru: Aşağıda yer alan akran değerlendirme formunu münazarayı gerçekleştiren arkadaşlarınızı değerlendirmek amacıyla doldurunuz.

Cevap: Bu etkinliğin cevabı diğer sayfadadır. (Bkz. sayfa 21)

Meb Yayınları Adabımuaşeret Ders Kitabı Sayfa 20 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.