Adabımuaşeret Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 47

İnsan, sosyal bir çevrede doğar ve bu sosyal çevreyle etkileşim içinde büyür. İnsanlar arasındaki etkileşimin ve davranışların niteliği, toplumsal hayatın kurulması ve sürdürülmesinde önemli bir rol oynar. Toplumlar, sistemsel olarak organizmalara benzer ve sağlıklı bir bütünlüğe ihtiyaç duyar. Söz konusu ihtiyaç tıpkı insanlar gibi toplumların da manevi bir yön ve ruh taşıdıklarını gösterir. Toplum davranışlarının ortalama niteliği; toplum ruhunun sağlıklı ya da sağlıksız, iyi ya da kötü olma durumunu belirler. Bu açıdan bireylerin toplum içindeki hâl ve davranışları, toplumun sağlıklı bir organizma gibi çalışmasının önemli bir ön koşuludur. Din, kültür ve eğitim temelinde oluşan ahlaki davranışlar zamanla alışkanlığa dönüşür; bu sayede toplumsal yaşamda iyilik, dürüstlük, yardımlaşma, cömertlik, sorumlu davranma, diğerkâmlık gibi erdemler yerleşik hâle gelir. Toplumsal uyum ve bütünlük için bireylerin bu gibi erdemli davranışları içselleştirmesi ve sergilemesi önem gösterir. İnsanın davranışlarını ve ilişkilerini düzenleyen bu ilkesel ölçütler; toplumda iyiliğin yaygınlaşması, birlik ve beraberlik duygusunun pekişmesi ve nihayetinde uyumlu bir toplumsal yapının oluşmasını sağlar.

Cömertlik, toplumsal yaşamda sergilenen erdemli davranışlardan biridir. Farsça “genç, yakışıklı” anlamına gelen “cevân” ile “sözünün eri” anlamına gelen “merd” kelimelerinin birleşimiyle oluşan “cömert” sözcüğünden türetilen cömertlik; gönlü zengin olmak, açık ellilik, elindekileri başkalarıyla paylaşmaya açık olmak gibi anlamlarda kullanılır.

Cömert insanlar, sahip olduklarını başkalarıyla paylaşmaya açık insanlardır. Türk-İslam kültüründe cömertlik maddi varlığı başkasıyla paylaşmakla sınırlandırılmamış, aynı zamanda bunun gönülden yapılması gerektiği şeklinde yorumlanmıştır.

Hicri takvime göre Muharrem ayının onuncu günü kutlanan aşure günü, Türk-İslam kültüründeki ikram etme ve paylaşma geleneğinin bir örneğidir. Aşure; çeşitli meyve, tahıl, kuru yemiş ve kuru meyvelerin pişirilmesiyle yapılan geleneksel bir tatlıdır. Çeşitli meyve, tahıl, kuru yemiş ve kuru meyvelerin pişirilmesiyle yapılan geleneksel bir tatlı olan aşure bu günde barış ve sevgi göstergesi olarak inancına bakılmaksızın arkadaş, akraba ve komşulara dağıtılır (Görsel 2.2).

Allah’ın “sonsuz lütuf ve kerem sahibi” anlamındaki sıfatlarından cömertlik, Allah rızası ve insan sevgisinden oluşan ahlaki bir mahiyete sahiptir ve bencil duyguları örten, erdemli bir tutum kabul edilir. Hz. Muhammed’in cömertliği ile ilgili olarak rivayet edilen şu olay oldukça dikkat çekicidir: “Bir gün Hz. Muhammed’in evinde kurban kesilmişti. (…) Hz. Aişe validemiz de kurban etinin hemen hemen hepsini ihtiyaç sahiplerine dağıttı. Elinde sadece kürek kemiği kaldı. Peygamber Efendimiz eve gelince Aişe validemize sordu: ‘Ya Aişe, kurbanı ne yaptın, ondan geriye ne kaldı?’ Aişe validemiz cevap verdi: ‘Kalan, bir kürek kemiğidir.’ Bunun üzerine Peygamber Efendimiz gayet mutlu bir ifade ile şu karşılığı verdi: ‘Desene kürek kemiği dışında hepsi bizim oldu.’ ” (Tirmizî, Sıfatü’l-kıyâme, 33)

Cevap: Bu sayfada soru bulunmamaktadır.

Meb Yayınları Adabımuaşeret Ders Kitabı Sayfa 47 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.