Astronomi ve Uzay Bilimleri Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 60
Astronomi ve Uzay Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 60 Cevapları Meb Yayınları ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
Astronomi ve Uzay Bilimleri Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 60
2.6.2. YILDIZLARIN EVRİM AŞAMALARI
Yıldızlar, yıldızlar arası gaz ve tozdan oluşur. Bir bulutun çökerek yıldız oluşturması milyonlarca yıl sürer. Merkezinde çekirdek tepkimesi başladığında yıldız hâline gelmiş olur. Bu evre yıldızın en uzun ve kararlı evresidir. Yıldızlar merkezlerinde artık çekirdek tepkimesi yapamaz hâle geldiklerinde ölmüş olur. Bir yıldızın evriminin nasıl sonlanacağı başlangıç (ilk yıldız olduğu andaki) kütlesine bağlıdır. Bir yıldız, evrimini ya beyaz cüce ya nötron yıldızı ya da bir kara delik olarak tamamlar. Bu kısımda bir yıldızın evrimini, önemli evrelerini dikkate alarak inceleyeceğiz.
2.6.2.a. Yıldızların Oluşumu
Yıldız oluşumu üç aşamada gerçekleşir (Görsel 2.41). Gök adaların birçok yerinde devasa boyutlarda moleküler gaz ve toz bulutları yer alır. Bu bölgeler yıldız oluşum bölgeleri olarak bilinir (1. Aşama). Bulutlar, yıldızlar arası ortama göre çok daha yoğun olmalarına karşın yine de Dünya’da oluşturulabilen en iyi vakumdan bile daha seyrektir. Evrenin her yerinde olduğu gibi bulutlarda da en bol element hidrojendir. Bulutun sıcaklığı neredeyse mutlak sıfır (-273 oC) civarındadır. Böylesine seyrek ve soğuk ortamda parçacıkların hızları da çok çok küçüktür ve bulut içerisindeki parçacıklar aralarında hemen hemen hiç çarpışmaz. Gök ada dönerken sarmal kollar, yıldızlar arası bulutları sıkıştıran şok dalgaları oluşturur. Yakındaki bir gök adanın kütle çekim etkisi ya da yine yakındaki bir süpernova patlaması da benzer bir şok dalga oluşturabilir. Bulutların böylesi bir şok dalgası ile tetiklenerek büzülmeye başlaması yeni yıldızların doğum sürecini de başlatmış olur. Bulut büzülerek çökmeye devam ederken yoğunluğu ve sıcaklığı giderek artar. Bulut çökerken bir yandan da bulut içerisinde yoğun kümelenmeler başlar (2. Aşama). Bu aşamada parçaların her birinin sıcaklığı yaklaşık 10 K’dir (-263 oC). Bulut ilerleyen süreçte bu kümelenmeler etrafında parçalanır. Bu parçaların her biri çökmesini sürdürür ve sonunda yeni bir yıldıza dönüşür (3. Aşama).
Bulut içerisinde yıldızlar oluştukça onların ışınımları ile bulut içerisindeki gazlar iyonlaşır ve böylece muhteşem görünüme sahip bir Hll bölgesi (hidrojen iki bölgesi – merkezî kısmında yıldız bulunan ve içeriğindeki hidrojenin iyonlaşmış olduğu bulut) ortaya çıkar. Orion bulutsusu, 1500 lY uzaklıkta içerisinde değişik evrim aşamalarında olan 700 civarında yıldız bulunan muhteşem görünümlü bir bulutsudur. Ana bulutun parçalanmasıyla ortaya çıkan küçük bulut parçaları kendi çekim kuvvetleri altında çökerek büzülmeye devam eder. Merkezî kısımların yoğunluğu ve sıcaklığı yavaş yavaş artar. Yoğunluğun yeterince yükselmesinden sonra iç kısımlar artık ışık geçirmez hâle gelir (Merkezde parçacıkların çarpışmaları ile üretilen zayıf ışınım yeterince yoğun hâle gelen madde tarafından hemen soğrulur.). Bu sırada merkezî kısımlarda sıcaklık 100 K (-173 oC) değerine yükselmiştir. Bulut parçasının yüzey bölgelerinin sıcaklığı yine 10 K’dir. Işığı geçirmez hâle gelen iç kısımlar giderek ısınır ve merkezdeki sıcaklık 10 000 K’e ulaşır ve yüzeyinde kara cisim ışıması yapan bir katman (fotosfer) gelişir. Protostar (bir yıldızın yıldız öncesi hâli) çökmeye devam ettiğinden dolayı hem merkezî bölgelerinde hem de yüzeyinde sıcaklığı artarken ışıt60
- Cevap: Bu sayfada soru bulunmamaktadır.
Astronomi ve Uzay Bilimleri Meb Yayınları Ders Kitabı Sayfa 60 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
