Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 136
Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi Ders Kitabı Sayfa 136 Cevapları Meb Yayınları ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 136
Nur Batur’un yayımladığı “İngiliz Gizli Belgelerinde Menderes-ABD Kavgası ve 27 Mayıs’a Doğru” yazı dizisinde bahsetmiş olduğu gizli rapor bu noktada önemlidir. İngiltere Ankara Büyükelçiliği müsteşarının İngiltere’ye verdiği gizli rapora göre ABD, Menderes ve Zorlu’dan yatırımları durduracak kararlar almalarını ve sanayileşmeden vazgeçmelerini istemiş, Menderes ve Zorlu’nun tutumlarından hoşnut olmadıklarını belirtmiştir. Yine aynı yazı dizisinde Zorlu döneminde Dışişleri Bakanlığı Ticaret İşleri Genel Müdürü olan dönemin Millî Savunma Bakanı Hasan Esat Işık’ın “Menderes ve Fatin Bey’i deviren Amerikalılardır. Böyle bir hareketin yapılmasını, Menderes ve Zorlu’nun iş başından uzaklaştırılmasını Amerikalılar herkesten çok istiyordu.” demesi önemlidir. Anlaşılan odur ki ABD özerk ve başına buyruk bir Türkiye arzulamamış, çevreleme siyasetine tam teslimiyet beklemiştir. Yine DP iktidarı döneminde Dışişleri Bakanlığı Genel Sekreteri İktisadi İşler Yardımcısı Melih Esenbel de özetle “ABD’nin, Menderes’ten yıllık büyüme hızını %8-9’dan %4’e indirmesini ve devalüasyon yapmasını istediğini; Menderes’in de buna direnerek devalüasyon yapmayıp inşaatına başlanmış olan yatırımların bitirilmesini sağladığını” ifade etmiştir. ABD’nin, DP iktidarını kontrol altına almak için 1954’ten 1958’e kadar döviz ve yardım musluğunu kapaması DP iktidarının zor günler geçirmesine neden olmuştur.
Darbe ile Menderes iktidarının sona erdirilip beş yıl süre ile Sovyetler Birliği ile olan ilişkilerin tamamen soğumaya terk edilmesi ve darbenin hemen ardından iktidara el koyan askerî idarenin ilk iş olarak NATO ve CENTO’ya olan bağlılıklarını beyan etmesi dikkate değerdir.
27 Mayıs 1960 Darbesi ve 15 Temmuz 2016 Darbe Girişimi ordu içi ve ordu dışındaki darbecilerin dâhil olduğu cuntalaşma hareketi özelliği yansıtır. Yaşanan iki olay da emir-komuta zinciri dışında gerçekleştirilmiştir. İki olayda da Atatürk’ün kurduğu rejimin tehdit altında olduğu, ülkeyi bu tehditten kurtarmak amacıyla demokrasiye müdahale edildiği, uluslararası anlaşmalarla belirlenmiş yükümlülüklere bağlı kalınacağı, yeni bir anayasa hazırlık sürecinin başlatılacağı ve bu amaçla ülkede sıkıyönetim ilan edildiği yönünde açıklamalar yapılmıştır. 27 Mayıs’a giden süreçte Türkiye’de mevcut düzeni koruyan ve merkezde kalmak isteyenlerle değişim isteyenler arasında yeni bir kutuplaşma ortaya çıkmıştır. 27 Mayıs’ın perde arkasında bu “merkez” ile “çevre” dinamiklerinin çatışması vardır. 15 Temmuz Darbe Girişimi’nde ise FETÖ (Fethullahçı Terör Örgütü) terör örgütünün iktidarı devirme amacı vardır. 1960 Askerî Darbesi’ni yapanlar kimliklerini açıkça ortaya koyan ordu mensuplarıyken 15 Temmuz gecesi kalkışmaya yeltenenler başından itibaren kimliklerini halktan saklamışlardır. Halka, “Yurtta Sulh Konseyi” adı dışında hiçbir isim açıklamamışlardır.
1960 Askerî Darbesi’nde uygulanan baskı ve şiddet, açık bir toplumsal direnişle karşılaşmadığı için sözde hukuk içerisinde gerçekleştirilmiştir. 15 Temmuz Darbe Girişimi’nde ise ülke demokrasisini temsil eden kurumsal yapılara ve darbeye direnen halka karşı orantısız bir güç kullanılmıştır. Türk toplumu, geçmişte yaşadığı acı tecrübelerden yola çıkarak 15 Temmuz gecesi tüm kesimlerin katılımıyla mücadele ederek kalkışmaya engel olmuştur. Bu darbe girişimi halkın tepkisinin yanında, siyasi iktidarı elinde bulunduran hükümet ve Cumhurbaşkanı’nın da önceki darbelere oranla büyük bir direnişi ile karşılaşmıştır. Prof. Dr. Haluk Alkan, Siyaset Bilimcisi, 15 Temmuz’u Anlamak: Parametreler ve Sonuçlar, Bilig 2016, sayı 79
Yukarıdaki metinden yola çıkarak 27 Mayıs Darbesi ile 15 Temmuz Darbe Girişimi arasındaki benzerlik ve farklılıkları tartışınız.
- Cevap: Fark 15 Temmuz’un darbeye direnen hem sivil hem asker vatanseverler tarafından püskürtülmesi ama 27 Mayıs’ın başarılı olmuş bir cunta darbesi oluşudur.
12. Sınıf Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi Meb Yayınları Ders Kitabı Sayfa 136 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
