Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 49

Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi Ders Kitabı Sayfa 49 Cevapları Meb Yayınları ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 49

1.7.3. Propaganda Aracı Olarak Sinema ve Radyo
Sanayi Devrimi ile önemi artan propaganda sektörü, 19. yüzyılın sonuna yaklaşıldığında teknolojinin gelişmesi ile toplumları etkileyen büyük bir güce ulaştı. Propaganda; kitle iletişim araçları, eğitim, halkla ilişkiler, beyin yıkama ve kontrolü, reklamcılık, psikolojik savaş gibi araç ve yöntemler kullanılarak yapıldı. Radyo ve sinema sektörünün bundaki payı çok büyüktü.

Sinema
Sinema, hükûmetler tarafından siyasal, sosyal ve dinsel baskı gruplarının denetiminde kendi propagandalarını gerçekleştirmek için kullanıldı.
İnsan topluluklarını yönlendirmek ve bir ideolojiye bağlamak maksadıyla çekilmiş sinema filmleri propagandanın en ideal aracı hâline geldi. İlk olarak 1898’de ABD’de çekilen “İspanyol Bayrağını Yırtarken” adlı filmin Amerikan toplumu üzerinde oluşturduğu etki fark edildi. I. Dünya Sava- şı’na katılan ülkeler, halkın ve askerlerin morallerini yüksek tutmak için propaganda filmleri çekti. SSCB, rejimini daha geniş kitlelere yaymak için sinema sektöründen istifade etti.
I. Dünya Savaşı’ndan sonra Amerikan sineması uluslararası film üretimine egemen oldu. “Şarlo” karakteriyle şöhret olan Charlie Chaplin [Çarli
Çaplin (Görsel 1.31)], Modern Zamanlar (1936) ve Büyük Diktatör (1940) adlı filmlerde rol aldı. Charlie Chaplin, Büyük Diktatör adlı sinema filminde Nazizmi ve Adolf Hitler’i sert bir şekilde eleştirdi.
Hitler’in iktidara gelmesiyle Alman sineması Nazi propaganda araçlarından biri hâline geldi. Yahudi- ler, Marksistler ve liberaller sinema stüdyolarından uzaklaştırıldı. Almanya’da propagandaya yönelik sinema, 1934’te Nuremberg’deki (Nürmberg) Nazi Kongresi esnasında büyük maddi ve teknik imkânlarla çekilen Leni Riefenstahl’ın (Leni Rifenştal) “İradelerin Zaferi” filmi ile zirveye çıktı.

Radyo
Hitler “Kavgam” kitabında, kullanmasını bilenlerin elinde radyonun korkunç bir silah olacağını belirtiyordu. 1933’te seçimler Nazilerin başarısıyla sonuçlanınca Propaganda Bakanı Joseph Goebbels [Jozıf Gobels (Görsel 1.32)] radyolarda büyük bir tasfiye hareketine girişti. Muhalifler işten çıkartıldı, bazıları da toplama kamplarına gönderildi. Programlar yeniden düzenlendi ve hükümetin çalışmalarını yansıtan yayınlara öncelik verildi.
Müzik yayınlarında askerî marşların yanı sıra Alman bestecilerin yapıtları ağırlık kazandı. Alman ırkının üstünlüğünü belirten konuşmaların yayınına başlandı. Radyolarda her programın başında Alman ırkını, devletini ve liderini yücelten sloganlar yayımlandı.
Büyük savaş, propagandanın gücünü kanıtladı. Propaganda barışta da bir hükmetme yöntemi olarak benimsendi. II. Dünya Savaşı’na doğru propaganda stratejileri, radyonun uluslararası bir araç olmasını sağladı. Başka bir deyişle bu savaşta radyonun üstlendiği rol, belki günümüzde sıkça dillendirilen küreselleşmenin iletişim alanındaki ilk ciddi imtihanıydı.
Radyonun propagandayı sınır tanımaz bir güce ulaştırmasına rağmen propagandayı toplumların üzerinde sürekli kılan unsur, XX. yüzyılın ideolojik mücadeleleri oldu. “Toprak ve barış” sloganını işleyen Lenin’in öncülüğündeki komünizm propagandası, Çarlık Rusyası’nda milyonlarca asker ve köylüyü etkisi altına almayı başardı. Hitler’in liderliğinde gelişen Nasyonal Sosyalist Parti (Nazi Partisi) ise “En büyük Almanya” parolasını tekrarlayan propagandası ile önce iktidarı ele geçirdi, daha sonra dünyayı II. Dünya Savaşı’na sürükledi.

ARAŞTIRALIM

Orson Welles’in (Orsın Vels) 1938’de hazırladığı ve konu olarak “Dünyalar Savaşı”nı işlediği radyo programını araştırınız. Bu programdan yola çıkarak radyonun toplum üzerindeki etkisini yorumlayınız.

• Cevap:

Dünyaların Savaşı, Orson Welles’in Dünya’nın Mars istilasının gerçekçi radyo dramatizasyonu olarak 30 Ekim 1938’de radyoda yayınlandı. Welles, Mercury Tiyatro şirketi H. G. Wells’in 19. yüzyıl bilim kurgu romanı Dünyalar Savaşı için ulusal radyoyu güncellemeye karar verdiğinde sadece 23 yaşındaydı. Yaşına rağmen, Welles birkaç yıl radyoda çalıştı. Özellikle de aynı adı taşıyan hit mystery programında “Gölge”nin sesi olarak. “Dünyaların savaşı” bir radyo aldatmacası olarak planlanmamıştı. Welles’in sonunda ne kadar efsanevi olacağı konusunda çok az fikri vardı.

Gösteri, 30 Ekim Pazar günü saat 8’de başladı. Columbia Broadcasting System ve bağlı istasyonları, H. G. Wells’in “Dünyalar Savaşı”nda Orson Welles ve Mercury Tiyatrosu’nu yayınlıyordu. Birkaç ay önce Time dergisinin kapağını süsleyen 23 yaşındaki bebek yüzlü tiyatro yıldızı, Columbia Broadcasting System’in haftalık “Mercury Theatre on the Air” programı için 10 aktör ve 27 kişilik bir orkestra yönetmeye hazırdı. Milyonlarca Amerikalı, her gece olduğu gibi, radyolarının etrafında toplandı. Ancak Welles ve diğer aktörlerinin 1898 H. G. Wells’in bilim kurgu romanı “Dünyalar Savaşı”nın orijinal bir dramatizasyonunu sundukları duyurulduğunda nispeten azı CBS’yi dinliyordu.

12. Sınıf Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi Meb Yayınları Ders Kitabı Sayfa 49 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.