Sosyoloji Ders Kitabı Cevapları Tuna Yayınları Sayfa 128

Sosyoloji Ders Kitabı Sayfa 128 Cevapları Tuna Yayınları‘na ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

Sosyoloji Ders Kitabı Cevapları Tuna Yayınları Sayfa 128

Aşağıdaki ifadeler doğru ise ifadenin başına “D”, yanlış ise “Y” yazınız.

• Cevap:

1.  Medeniyet, yalnız bir milletin din, ahlak, hukuk, akıl, estetik, dil, ekonomi ve fen mirasının uyumlu bir bütünü iken millî kültür aynı gelişmişlik düzeyine sahip birçok milletin sosyal mirasının ortak bir bütünüdür. (Y)
2.  Toplumun elitlerinden farklı olarak geniş kitlelerin arasında medyanın da etkisiyle yaygınlaşan kültürel örüntüler popüler kültür kavramıyla ifade edilmektedir. (D)
3.  Kişinin kendi kültürünü merkeze alıp, kendi kültürel unsurlarını doğru ve üstün olarak kabul ederek diğer kültürleri kendi kültürel standartlarına göre eleştirmesi kültür merkezcilik kavramıyla ifade edilir. (D)
4.  Gelişmiş toplumlarda kültürün maddi ögeleri, az gelişmiş toplumlarda ise kültürün davranışsal ögeleri gözlemlenir. (Y)

Aşağıdaki ifadeleri tabloda verilen kavramlardan uygun olanı ile tamamlayınız.

baskın bilişsel örf kültürleşme kültürel görelilik

1. Toplumdaki değerleri, tabuları, inançları, efsaneleri, bilgileri, kuralları, yasaları, sembolleri, anlam kodlarını kapsayan kültür ögesi bilişsel öge olarak adlandırılır.
2. Çoğu zaman toplumun katı beklentileri olarak nitelenen örnek tutum ve davranışlar, kökleşmiş kültür ögelerinden biri olan örf kavramıyla ifade edilir.
3. Bir toplumun temel kurumlarından en çok destek alan ve temel inanç sistemlerini oluşturan kültür baskın kültür olarak adlandırılır.
4. İki farklı kültürel sistemin arasındaki ilişki ve kültürel alışveriş kültürleşme kavramıyla ifade edilir.

Aşağıdaki açık uçlu soruları cevaplayınız.

1. Kültürün farklı anlamlarının neler olduğunu belirtiniz.

• Cevap: Kültürün sözlük anlamı; “sürmek, ekip biçmek, tohumların “iyileştirilmesi”dir. Kimi eserlerde kültür yerine “ekin” kavramı da kullanılmaktadır. Günlük dilde “kültürlü olma” bilgili, çalışkan, eğitim düzeyi yüksek, düşünce zenginliği olan, saygılı gibi anlamlarda kullanılır. “Kültürlü insan” sosyal faaliyetlerde aktif, bilim, sanat ve felsefe alanında bilgili anlamında kullanılır.

2. Kültürün temel ögelerini ve bu ögeler arasında nasıl bir etkileşim olduğunu belirtiniz.

• Cevap: Kültürün belli başlı öğeleri şunlardır:

– Dil
– Din
– Eğitim
– Ekonomi
– Teknoloji
– Sosyal Kurumlar
– Örf ve Adetler
– Değerler ve tutumlar
– Estetik sanatlar (Grafik ve plastik sanatlar, folklor, müzik, dans, tiyatro)
– Semboller, Tabular ve Törenler

İnsanoğlunun manevî bir tatmin aracı, kişiliğinin geliştirilmesinde ve ahlâki değerlendirmelerinde bir dayanak, bir ölçü vazifesi gören din de kültürün içinde yer alan bir sosyal kurumdur. Kişinin kendi kendisiyle ve çevresi ile uyumlu bir yaşayış sürdürmesini sağlayan inanç ve ibadetler bütünüdür. Çeşitli olaylar kar­şısında bunalan ve kendisini yönlendirmede ruhuna manevî bir sığınak arayan insanoğlu dine ve Tanrı’ya bağlanmıştır.

İnsanlığın kendi kendini ifade edebilmesi ve dünyayı bir zevk ve duygu süz­gecinden geçirerek yorumlayabilmesi demek olan çeşitli sanat dallan da kültürün öğeleri arasındadır. El sanatlarından başlayarak, mimarî, resim, heykel gibi sa­nat ürünleri, minyatür, hat, gibi süsleme ve yazı sanatları; sese dayanan musi­kî, söze dayanan edebiyat hep bu çerçeve içine girer. Kültüre, bir milletin bilim alanındaki verilerinden felsefe ve ekonomiye kadar uzanan daha pek çok verile­rini katabiliriz.

Yazıya geçen her eser kültüre dahildir. Ne var ki. çok etkili ve sü­rekli bir kültür aracı olması bakımından edebiyatın öteki kültür eserleri arasın­da ayrıcalıklı bir yeri vardır. Duygu ve düşünceyi geliştiren ve şekillendiren elbet­te dildir. Ancak, dili geliştiren, yaygınlaştıran, zenginleştiren ve bir sanat eserine dönüştürerek daha etkili kılan vasıta da şüphesiz edebiyattır.

3. Kültürün işlevlerinin toplumdaki yeri ve önemi nedir? Açıklayınız.

• Cevap:

Kültür, topluma bir yaşam deseni sağlar. Sosyal ve bireysel yaşamın anlam ve amacını gösterir. Toplum değerlerini de bir araya getirerek yorumlar. Sosyal dayanışma adı altında bir uzlaşım da oluşturur. Her toplum farklı kültüre sahiptir. Bu da o toplumu diğerlerinden ayırır. Ayrıca kişilik üzerinde etkisi bulunmaktadır. Sosyal kişiliğin oluşmasında en temel faktördür.

4. Kültürün toplumsal bütünleşmeye katkılarını ve bunun önemini açıklayınız.

• Cevap:

Bütün kültürler, o kültüre ve topluma anlam veren kültürel değerlere dayanır. Kültürel değerler kişilerin çoğunluğunun üzerinde uzlaştığı, önemsenen, ortak refahın korunmasına ve sosyal gereksinmelerin karşılanmasına yönelik ölçütler oluşturur. Kültürel değerler amaçlarımızı ve davranışlarımızı belirlemede bize neyin doğru, neyin yanlış olduğunu söyleyen standartlardır. Sonuçta bize iyi, kötü, güzel, çirkin, ahlaki, gayriahlaki veya arzu edilen ve edilmeyen şeyler hakkında ölçütler sunar. Kültürel değer sistemi, bir toplumdaki ödülün ve cezanın temelini oluşturur. Kültürel değerleri olmayan bir toplum, en güçlü toplumsal kontrol aracını da yitirmiş demektir. Dolayısıyla kültürel değerler toplumsal bütünleşmeyi sağlamada önemli bir işleve sahiptir. Kültürel değerler, dayanışma araçları olarak da işlevde bulunur. İnsanlar benzer değerleri güden insanlara yaklaşırlar. Ortak değer toplumsal dayanışmayı ve bütünleşmeyi yaratan ve sürekli kılan en önemli faktörlerden biridir. Örneğin Doğu toplumlarında, aileye bağlılık son derece önemli bir değerdir. Bu özellik de toplumsal bütünleşmeyi olumlu yönde etkiler.

5. Türk ve/veya İslam kültürünün uygarlığa en önemli katkıları nelerdir? Açıklayınız.

• Cevap:

Türk ve İslam kültürünün dünya uygarlığına katkıları çok geniş bir konudur. Bu konuda öne çıkan bilim insanlarından bazıları İbn-i Sina, el-Cezerî ve Mimar Sinan‘dır.

Tıp biliminin kurucusu İbn-i Sina, ağırlıkla tıp ve felsefe alanında olmak üzere 200 civarında kitap yazmıştır. Batılılarca Orta Çağ modern biliminin kurucusu ve hekimlerin önderi olarak bilinmektedir. Tıp alanında yedi asır boyunca temel kaynak eser olarak kullanılan “el-Kanun fi’t-Tıb” (Tıbbın Kanunu) adlı kitabı ile ünlenmiştir. Bu kitap Avrupa üniversitelerinde 17. yüzyılın ortalarına kadar tıp biliminde temel eser olarak okutulmuştur. Değişik konularda 450 makale yazan İbn-i Sina’nın 240 makalesi günümüze ulaşmıştır. Bu makalelerin 40’ı tıp, 150’si felsefe üzerinedir.

Modern bilimin kurucularından olan büyük mucit el-Cezerî, dünya bilim tarihi açısından bugünkü sibernetik ve robot biliminde çalışmalar yapan ilk bilimci olarak kabul edilir. Tasarladığı ve yaptığı otomatik makineler günümüz mekanik ve sibernetik bilimlerinin temel taşlarını oluşturmaktadır. el-Cezerî’nin en önemli eserleri arasında mekanik saatler gelmektedir. Bu saatleri oluştururken hidromekanik etkilerle denge kurma yöntemini kullanarak günümüzde bile görenleri hayran bırakan karmaşık sistemler oluşturmayı başarmıştır.

Osmanlı mimarisi, Büyük Üstad Mimar Sinan’la birlikte arayış aşamasından klasik dönemine geçmiştir. Mimar Sinan hem Doğu medeniyetiyle hem de Batı medeniyetiyle ilişki içinde olan bir mimari üslup ortaya koymuştur. Onun mimari eserleri kendinden sonraki sanatçıların eserlerini de etkilemiştir.

Sosyoloji Ders Kitabı Tuna Yayınları Sayfa 128 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.