Demokles’in Kılıcı Deyiminin Açıklaması, Nedir, Hikayesi ve Anlamı

Anlamı:

Büyük görev ve mesuliyetlerin beraberinde gelen büyük tehlike ve sıkıntılar.

Hikayesi:

Efsaneye göre milattan önce kurulmuş küçük bir devlet varmış. Bu devletin başında da adı Dionysios olan bir kral bulunuyormuş. Kralın, Demokles adında bir de yakın dostu varmış.

Kral bir gün Demokles’e yaşadığı hayatın aslında ne kadar ağır bir sorumluluk ve sıkın­tı taşıdığını göstermek istemiş. Bir günlüğü­ne tahtını Demokles’e bırakmayı teklif etmiş. Demokles duyduklarına inanamamış. Kral ciddi olduğunu söyleyince de havalara uçmuş.Demokles kralın hayatına çok özenirmiş. Her fırsatta, “Sen ne kadar şanslısın. Yediğin önünde, yemediğin arkanda. İstediğin zaman istediğin yere gidersin. Kimseye hesap vermek zorunda değilsin. Ah ah, keşke ben de böyle
senin gibi rahat, keyif içinde bir hayat yaşasaydım!” şeklinde sözler söylermiş.

Ertesi gün kralın sözü üzerine Demokles tahta çıkmış. Asıl kral Dionysios ise, ona yalnız­ca kılavuzluk edecekmiş. Demokles’in sevincine diyecek yokmuş.

Hemen sağa sola keyfince emirler yağdır­mış. Sıcak banyo suyu hazırlatıp içinde saat­lerce keyif yapmış. Bahçede gezmiş dolaşmış. Yemek vakti geldiğinde de kendisine mükellef bir sofra kurdurmuş. Sofranın başına geçip kra­lın koltuğuna kurulmuş. Önündeki tavuğun buduna dalmış. Şapır şupur yemeğini yerken bir ara başını kaldırmış ki o da ne? Tavandan tam kafasının hizasında bir kılıç sallanmıyor mu? Üstelik bu koca kılıç, bir at kuyruğunun kılıyla tutturulmuş tavana.

Demokles ne yapacağını bilememiş. Lokmaları boğazına dizilmiş. Korkudan nefes bile alamamış.

Kral sanki ne olduğunu bilmiyormuş gibi “Ne oldu azizim, niye birden rengin attı?” diye sormuş. Demokles pörtlek gözlerini kırpmaya bile korkarak eliyle tavandaki kılıcı işaret etmiş.

“Ha onu mu diyorsun” diye gülmüş kral. “İşte bir kralın hayatı böyledir. Görünüşü zevk ve sefadır, bol debdebedir ama işin aslı, başında kıla asılı bir kılıç sallanıyormuş gibi geçer günle­rin. Her an herkesi memnun edemezsin. Birini memnun edersin, öteki düşman kesilir, onun gönlünü alırsın, beriki sana diş biler. Ne zaman başına ne geleceğini bilmeden yaşarsın” demiş.

Gözü hâlâ tepesindeki kılıçta olan Demokles hemen tahttan inmiş. “Aman aman,” demiş, “bir günlüğüne bile istemem böyle saltanatı! Benim hayatım bana yeter.”

İşte böyle, büyük makamlarda olan kişilerin büyük sorumluluklar taşıdıkları, keyifli gözü­ken bir hayatın aslında ateşten gömlek olduğu durumlar için kullanılır bu deyim.