Eşref Kimdir, Hayatı, Eserleri ve Edebi Kişiliği Kısaca

XIX. yy. şairlerinden, 1847-22 Mayıs 1912, doğ. Gelenbe, ölm. Kırkağaç

• Manisa’da Hatuniye Medresesi’nde Arapça, Farsça okudu, çeşitli yerlerde kaymakamlık yaptı (1878-1900), Gördüş kaymakamı iken tutuklanıp İstanbul’a ge­tirildi, yedi ay tutuklu kaldı, bir yıllık mahkûmiyetini tamamlayınca İzmir’e geldi, Mısır’a kaçtı (1903), orada yayımladığı eserlerle İstibdada ve II. Abdülhamid’e karşı mücadeleye girişti. Meşrutiyetin ilanından sonra (1908) İstanbul’a döndü, bir iki yıl daha kaymakamlık yaptı, veremden öldü, mezarı Kırkağaç’ta Akhisar yolu­nun sağ yanındadır 8 Eşref, yalnız hiciv şiirleri yazdı; kaside, gazel, kıta, muham­mes şekillerini, aruzu ve divan dilini kullandığı bu yergilerinde İstibdat Devri’ne (1876-1908), haksızlık, yolsuzluk ve geriliklere karşı savaştı; hiciv şiirimizin en kuvvetli örneklerini o verdi 8 Eserleri: Deccal (2. cilt, 1/1904, 11/1907), İstimdat (1906), Hasbihal Yahut Eşref ve Kemal (1908), Şah ve Padişah (1908), İran’da Yangın Var (1908). Bütün eserleri Mısır’da basıldı.

• Şairin oğlu Mustafa Şâtım, babasına ilişkin anıları şu kitapta toplamıştır: Meşhur Şair Eşrefin Hayatı (İzmir, 1943)

• Eserlerinden seçmeler, Cevdet Kudret’in geniş bir tanıtmasıyla, Eşref Hic­viyeler adıyla basıldı (1953, genişi, 3. b. 1970). Alpay Kabacalı’nın hazırladığı bir diğer kitap Turhan Selçuk’un çizgileriyle 1983’te yayımlandı: Şair Eşref.