Öküz Öldü Ortaklık Bozuldu Deyiminin Açıklaması, Hikayesi, Anlamı Kısaca

Anlamı:

İki taraf arasındaki yakınlık ve iş birliğinin sebebi olan şey ortadan kalkınca tarafların ayrılması.

Hikayesi:

Fakir bir köylünün toprak sürdüğü öküzler­den biri ölmüş. Köylü ne yapacağını şaşırmış. Hiç istemeye istemeye şehirdeki huysuzluğuyla tanınan toprak ağasına gidip bir öküz alacak kadar para istemiş. Toprak ağası kırk dereden su getirmiş. En sonunda öküz parasını vermeye razı olmuş ama dünya kadar da şart koşmuş zavallı adamcağıza.

“Öküzün parası ayrı, onu taksit taksit öde­yeceksin. Ama bu süre içinde benim de tarla­mı süreceksin, ağılıma akacaksın, harmanda yardım edeceksin. Yoksa çeker alırım elinden hayvanı” demiş. Köylü çaresiz kabul etmiş. Ağanın verdiği parayla bir öküz alıp işe koyulmuş. Lâkin bir yandan kendi işi, bir yandan ağanın işi derken canı çıkmış adamcağızın. Ağa da her fırsatta öküzün parasını köylünün başına kakar, olma­dık işler yıkarmış garibana.

Gel zaman git zaman, öküz bu kadar ağır işe dayanamayıp ölmüş. Ama ağa eskisi gibi köylüye angarya işler yıkmaya devam etmek istemiş. Fakat köylünün sabrı çoktan taşmış. “Kusura bakma ağam,” demiş, “öküz öldü, ortaklık bozuldu.”

*****************

îşte böyle, kişiler arasındaki ortaklık, işbir­liği, akrabalık gibi ilişkilerin oluşmasına neden olan sebebin ortadan kalması ile bu bağların bozulduğu durumlar için kullanılır bu deyim.