Sinan Paşa Kimdir, Eserleri ve Edebi Kişiliği
Sinan Paşa
• XV. yy. divan nesirlerinden, 1440-1486, doğ. Bursa veya Edirne, ölm. İstanbul
• İstanbul’un ilk kadısı âlim ve şair Hızır Bey’in oğlu olan Yusuf Sinaneddin, kuvvetli bir öğrenim gördükten sonra ilmiye mesleğine girdi. Edirne dâr-ülhadis’inde müderrislik etti. Vezirlik rütbesiyle, İstanbul’a getirilerek (1470) Fatih Sultan Mehmed’e müsahip ve hoca oldu, bir ara padişahın gazabına uğrayarak hapse atıldı, devrin âlimlerinin karşı çıkmaları üzerine bırakılıp, kadılık ve müderrislikle Sivrihisar’a gönderildi. II. Bayezid padişah olunca tekrar Edirne’ye müderris tâyin edildi. (1481)
• Devrinin tanınmış riyaziyecilerinden de olan, şiirler de yazmış Sinan Paşa edebiyatımızda yabancı kelime ve dil kurallarıyla örülü, divan şiiri mazmunlarından faydalanan; ahenge düşkün, süslü, seçili divan nesrinin ilk temsilcisidir. Bu nesir zamanla konuşma diline yakın, sade, özentisiz nesrin zararına gelişerek “inşa” denen çapraşık şekle girdi.
• Sinan Paşa’nm eserlerinden Tazarrunâme (yeni b. A. Mertol Tulum tar. 1971, M.E.B. yayınları) felsefe, tasavvuf, ahlâk konularını işler; Tezkiretü’l-Evliya ünlü tasavvufçularm hayat ve menkıbelerini anlatır.
• Maarifnâme adlı bir eseri de Prof. İsmail Hikmet Ertaylan tarafından yayımlanmıştı (1961).