12. Sınıf Fizik Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 189
“12. Sınıf Fizik Ders Kitabı Cevapları Sayfa 189 Meb Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
12. Sınıf Fizik Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 189
Özel Görelilik Teorisi
Günlük hayatta ışık hızına göre çok daha düşük hızlarla hareket etmekte olan birçok cisim görülür. Newton mekaniği, bu cisimlerin hareketini açıklamak ve modellemek üzere kurgulanmıştır. Newton mekaniğine göre bu cisimlerin ilkesel olarak ses veya ışık hızına ulaştırılamaması için hiçbir sebep yoktur. Newton kuramı, ışık hızıyla hareket edilmesine izin vermektedir. Ancak deneyler, bunun tam aksini söylemektedir. Bir elektron, ivmelendirici gerilimin büyüklüğü ne olursa olsun, hiçbir zaman ışık hızına ulaşamamaktadır. Bu açıdan bakıldığında Newton mekaniği, sınırlı bir kuramdır ve ışık hızına yaklaşan cisimlerin hareketini incelemede yetersiz kalmaktadır. Bu kuramdaki çelişkileri ortadan kaldırmak için Einstein tarafından görelilik kuramı ortaya konmuştur. Görelilik kuramı, fizik biliminde çığır açmıştır. Bu kuramla birlikte 19. yüzyılda ortaya çıkan ve fizik dünyasındaki tüm taşların yerine oturduğu, ulaşılan temel ilkelerle her türlü sorunun çözülebileceği fikri rafa kalkmıştır.
Şekil 5.2’deki kapalı vagon, j hızıyla ilerlemektedir. Vagondaki gözlemci, bir ışık atması gönderdiğinde bu atma, vagondaki gözlemciye göre c hızıyla ilerlemektedir. Newton mekaniğine göre atmanın hızının büyüklüğü, vagonun dışındaki durgun gözlemciye göre c + j olmalıdır. Michelson-Morley deneyinin de ortaya koyduğu gibi ışığın boşluktaki hızı sabittir, kaynak ve gözlemcinin hızından etkilenmez. Mekanik dalgaların aksine ışık, her zaman aynı hızla ilerler. Örneğin 60 km/h’lik bir hızla hareket etmekte olan bir otomobilin sürücüsü, 10 km/h hızla ilerlemekte olan bir bisikletlinin yanından geçerken bisikletlinin hızını 50 km/h olarak algılar. Sürücü; aynı otomobilin farlarını açtığında, otomobil hangi hızla giderse gitsin, farlardan çıkan ışınların hızını daima sabit ve saniyede yaklaşık 300 milyon metre olarak algılar.
Işık hızının, gözlemcinin hızından bağımsız oluşu, Albert Einstein’ın (Görsel 5.3) 1905 yılında özel görelilik teorisini ortaya koymasında önemli bir etkendir. Einstein, ışık hızının sabit bir değer olduğu ve hangi hızla hareket ederse etsin tüm gözlemciler için aynı görüneceği ön kabulünden yola çıkmış ve bu durumun gözlem çerçevelerinde zamanın farklı akıyor olmasından kaynaklanabileceğini ileri sürmüştür. Einstein, tüm bu düşünce deneylerinden sonra özel görelilik teorisini iki temel postüla üzerine kurmuştur.
Einstein’ın Michelson-Morley deneyinden ne kadar haberi vardı? Bu soru bilim tarihçileri arasında hâlâ tartışma konusudur. Einstein, yazdığı bir mektupta “Kendi geliştirdiğim kuramda Michelson’ın sonuçlarının önemli bir etkisi olmadı.” demiştir.
1. Postüla: Fizik yasaları tüm eylemsiz referans sistemlerinde aynıdır.
2. Postüla: Boşlukta ışığın hızı, tüm eylemsiz referans sistemlerinde aynı c = 2,99792458 x 108 değerindedir. Yani c’nin
ölçülen değeri, gözlemcinin ya da ışık kaynağının hareketinden bağımsızdır.
Uzun yıllar kabul gören Newton mekaniği, aslında Einstein’ın kuramının özel bir hâlidir. Özel görelilik kuramı ile birlikte ortaya konan matematiksel modeller, küçük hız değerlerinde Newton’ın hareket denklemlerini vermektedir.
- Cevap: Bu sayfada soru bulunmamaktadır.
12. Sınıf Meb Yayınları Fizik Ders Kitabı Sayfa 189 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
