11. Sınıf Felsefe Meb Yayınları Ders Kitabı Cevapları Sayfa 56

11. Sınıf Felsefe Ders Kitabı Sayfa 56 Cevapları Meb Yayınları’na ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

11. Sınıf Felsefe Meb Yayınları Ders Kitabı Cevapları Sayfa 56

Metin Analizi

Aşağıdaki metni okuyup metinden hareketle verilen soruları cevaplayınız.

KALP GÖZÜ

Doğruluğundan emin olunmayan bilginin kesin bilgi olmadığı kanaatine vardıktan sonra bütün bilgilerimi inceden inceye gözden geçirdim. Sonuç olarak hissî yani duyu organları ile elde edilen bilgilerle zorunlu akıl prensipleri dışında kalan bilgilerin bu niteliği taşımadığını anladım.

“Duyu organları ile elde edilen bilgilere nasıl güvenebilirsin? Duyu organlarının en güçlü olanı görme duyusu (göz) değil midir?”

Göz yıldızlara bakar ve onların sadece küçük bir altın lira büyüklüğünde olduklarını görür. Daha sonra astronomi ilminin delilleri, o yıldızların dünyadan kat kat daha büyük olduklarını ortaya koyar.

İşte duyu organlarından biri, buradakine benzer bir hükme varıyor. Daha sonra akıl hakemi ortaya çıkarak duyu organlarının verdiği hükmün savunulmayacak şekilde yanlışlığını ortaya koyuyor ve onu ihanet ile suçluyor. (…) Böyle düşünmeye başlayınca duyu organlarım bana şu sözlerle karşı çıktılar:

“Aklınla elde ettiğin bilgilere karşı duyduğun bu güvenin daha önce duyu organlarınla elde ettiğin bilgilere karşı duyduğun o güven gibi olmadığından nasıl emin olabilirsin? (…) Öyleyse akıl hakemi ortaya çıkarak duyu organlarının verdiği bilgilerin yanlışlığına nasıl hükmettiyse akıl idrakinin ötesinde başka bir hakem doğabilir ve onun sağladığı bilgilerin yanlış olduğuna hükmedebilir.”

Bu hastalık amansız bir hâle geldi ve yaklaşık olarak iki ay sürdü. Bu iki aylık süre içinde ben fiilen “safsatacı” (her şeyden şüphe eden) bir hâl üzereydim. Ancak içinde bulunduğum bu durumu kimseye söylemiyor, sözlü olarak ifade etmiyordum.

Nihayet Cenabıhak beni bu amansız hastalıktan kurtardı. Vicdanım tekrar eski sağlıklı hâline kavuştu. Artık vicdanım zorunlu akli bilgileri makbul ve geçerli görmeye, onlara güvenmeye ve doğruluklarını kabul etmeye başladı.

Bu bunalımdan peş peşe deliller getirmek veya güzel sözleri ardı ardına sıralamak yoluyla kurtulmuş değildim. Bu hastalıktan sadece Cenabıhakk’ın gönlüme akıtmış olduğu bir nur sayesinde kurtulabilmiştim.

Hakikati keşif, işte bu nurdan beklenmelidir.

İmam Gazâlî, El-Münkız Mine’d-Dalâl (Dalâletten Hidayete)

1. Metinde kırmızıyla yazılmış kavramlarla ne anlatılmak istenmiştir?

• Cevap: Metinde kırmızıyla yazılmış kavramlar, “akıl hakemi” ve “gönül” olarak iki ayrı kavramı ifade etmektedir. Akıl hakemi, duyu organlarının verdiği bilgilerin yanlışlığına hükmeden akıl gücünü ifade etmektedir. Gönül ise, içsel bir aydınlanma ve nur olarak anlatılmaktadır.

2. Metinde altı çizili bölümde vurgulanmak istenen düşünce nedir? Açıklayınız.

• Cevap: Metinde altı çizili bölümde vurgulanmak istenen düşünce, akıl ile duyu organlarının doğruluğuna dair şüphenin nasıl devam edebileceği ve akıl hakeminin bile yanılabileceği fikridir. Duyu organlarından gelen bilgilere karşı duyulan güvenin, akıl ile elde edilen bilgilere karşı duyulan güven kadar sağlam olmadığına dikkat çekilmektedir.

3. Gazâli’nin hakikatin bilgisine ulaşmada şüpheyi kullanmasından hareketle akla verdiği rol nedir? Değerlendiriniz.

• Cevap: Gazâli, metinde şüphenin kullanılmasını ve sorgulamayı, hakikatin bilgisine ulaşmada önemli bir rol olarak görür. Metinde anlatılan bunalım da, şüphe ve sorgulamanın sonucunda elde edilen bir içsel aydınlanmayla sonuçlanmıştır. Bu nedenle, Gazâli’nin felsefi düşüncelerinde akıl, sorgulama ve şüphenin kullanımı önemli bir rol oynamaktadır.

11. Sınıf Felsefe Meb Yayınları Ders Kitabı Sayfa 56 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.