Encümen-i Daniş Hakkında Bilgi 

Encümen-i Daniş Nedir

Encümen-i Daniş Kısaca

Yenileşme sürecinde önemli bir başlık olan eğitim faaliyetlerine, II. Mahmud döneminde oldukça önem verilmiştir. “1839’dan Reşid Paşa’nın ikinci sadrazam­lık tarihine (1848) kadar olan zaman içinde” (Tanpınar, 1988: 143) II. Mahmud döneminin eğitim politikası geliştirilerek devam edilir.

Maarif-i Umumiye nezareti oluşturulduktan sonra Tıbbiye’ye önem verilir, rüştiyelerin sayısı çoğaltılır. Reşid Paşa’nın ikinci sadrazamlık döneminde eğitim ve kültür işlerine hız verilir. Bu çalışmalardan biri de Encümen-i Dâniş’in kurul­masıdır. Encümen-i Dâniş, “resmi şekilde açılması öteden beri ön safta düşünü­len ve hatta binası hazırlandığı halde uzun zaman yine açılmayan Darülfünun’da okutulacak dersler için lazım olan kitapların bir an evvel yazdırılmasını temin maksadıyla kurulmuş bir müessese idi.” (Tanpınar, 1988: 144)

İlim ve fikir noktasında Avrupa devletleriyle bağlantımızı sağlayacak olan bu oluşum, Padişahın da katıldığı bir törende Reşid Paşa’nın konuşmasıyla açıldı. Bu topluluk şunlardan oluşmaktaydı:

Osmanlı Âlimleri: Ahmet Cevdet Paşa, Ahmet Vefik Paşa, Sami Paşa, Su- bhi Paşa, İzzet Efendi, Behçet Molla, Abdülhak Molla, Hayrullah Efendi, Feth Mehmed Ali Efendi.

Yabancılar: Tarihçi Hammer, lügat sahibi Redhouse, Macar Bianchi Azınlıklar: Vasilaki, Ermeni Legofeti

Encümen-i Dâniş dönemin siyasi iktidarsızlığından kaynaklanan kabine de­ğişiklikleri nedeniyle 11 yıllık bir çalışma süresinden sonra dağıtıldı.

Encümen-i Dâniş 11 yıllık çalışma sürecinde, Ahmet Cevdet Paşa’nın Cevdet Tarihi, Kahire’de Mehmet Ali Paşa zamanında bastırılan Tarih-i Katerina, İbn-i Haldun Tercümesi, Napoleon’un son muharebeleri hakkında Beyanü’l-esfar, Ab- dülhak Molla tarafından tercüme edilen Buffon’a ait Tarih-i tabiî, Fuad ve Cevdet Paşa’mn birlikte hazırladıkları Kavâid-i Osmaniye gibi birçok eseri kültürümüze kazandırarak önemli bir görevi yerine getirmiştir.