Kitap Cevapları TIKLA
Soru Sor TIKLA
8. Sınıf İnkılap Tarihi Dersdestek Yayınları

8. Sınıf İnkılap Ders Kitabı Cevapları Dersdestek Yayınları Sayfa 85-86-87-88-89-90-9192-93-94

8. Sınıf Dersdestek Yayınları İnkılap Ders Kitabı Sayfa 85-86-87-88-89-90-9192-93-94 Cevapları‘na ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

8. Sınıf İnkılap Ders Kitabı Cevapları Dersdestek Yayınları Sayfa 85-86-87-88-89-90-9192-93-94

8. Sınıf İnkılap Ders Kitabı Cevapları Dersdestek Yayınları Çözümleri Sayfa 85

“‘Türk’üm!’ diyen her şehir, her kasaba ve en küçük Türk köyü, Gazianteplileri kahramanlık örneği olarak alabilir. En eski çağlardan beri tarihî Türk yurtlarında, Türklüğün yüksek varlığını kahramanlıkla göstermiş olanlarla şahsen beraber olduğumu ifade etmekten duyduğum
zevk ve mutluluk yücedir. Atatürk”

Nimet ARSAN, tarihçi-yazar, Atatürk’ün Tamim, Telgraf ve Beyannameleri, C IV, s. 579.

Atatürk’ün Gazianteplileri kahramanlık örneği olarak göstermesinin nedenleri neler olabilir?

  • Cevap: Çünkü Antepliler düşmana büyük bir tokat indirmiş, düşman ne kadar güçlü olursa olsun azim ve kararlılıkla eldeki imkanlar neyse kahramanca dövüşmüş ve Anadolu topraklarında direniş ateşini yakmışlardır.

8. Sınıf İnkılap Ders Kitabı Cevapları Dersdestek Yayınları Çözümleri Sayfa 86

Yunan işgaline karşı Denizli ve Burdur’da ortaya çıkan silahlı mücadele fikri, kısa sürede Batı Anadolu’nun diğer illerine de yayıldı.

Kuvâ-yı Millîye birlikleri İzmir’e çıkan ve iç bölgelere doğru yayılmak isteyen Yunan kuvvetlerine karşı kahramanca mücadele etti. Düzenlediği baskınlarla sayı ve silah bakımından üstün olan düşman ilerleyişinin hızını yavaşlattı. Böylece Mustafa Kemal’e Millî Mücadele’nin hazırlıklarını yaparak düzenli orduyu kurabilmesi için ihtiyaç duyduğu zamanı kazandırdı. Ayrıca Büyük Millet Meclisi hükümetine karşı çıkan iç ayaklanmaları bastırarak meclis otoritesinin güçlenmesine önemli katkılarda bulundu.

b. Kuvâ-yı Millîyeden Düzenli Orduya

Kuvâ-yı Millîye birlikleri büyük fedakârlıklarla yürüttükleri mücadeleye rağmen düzenli Yunan ordusunu Anadolu’dan tamamen söküp atabilecek durumda değildi. Çoğu, askerlik eğitiminden yoksun kişilerden oluşan bu birlikler silah ve cephane yönünden yetersizdi. Bu birlikler belli bir merkezden emir almadığı için disiplinden uzak ve birbirinden habersiz şekilde savaşıyordu. Diğer yandan bazı Kuvâ-yı Millîyeciler keyfî davranışlarıyla halkın şikâyetlerine yol açarak Millî Mücadele’ye zarar veriyordu. Bu eksiklikleri nedeniyle Kuvâ-yı Millîyenin bir an önce düzenli orduya (Görsel 3.5) dönüştürülmesi gerekiyordu. Mustafa Kemal’e göre de komutanın değerli ve iyi yetişmiş olması yeterli değildi. Aynı zamanda komuta ettiği birliklerin askerlik mesleğinin niteliklerine sahip olması da gerekiyordu. Aksi takdirde ordumuzun varlık gösterebilmesi mümkün değildi.

Ali Fuat Cebesoy (1882-1968)

İstanbul’da doğan Ali Fuat Cebesoy, Harbiye Mektebini bitirdi. Millî Mücadelede Batı Cephesi’nin ilk komutanı oldu. 1922de TBMM’nin İkinci Başkanlığına seçildi. 17 Kasım 1924’te Kâzım (Karabekir), Rauf (Orbay), Adnan (Adıvar) ve Refet (Bele) Beylerle birlikte Cumhuriyet Dönemi’nin ilk muhalefet partisi olan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasını kurdu.
Bu kitap için yazılmıştır.

  • Cevap: Bu sayfada soru bulunmamaktadır.

8. Sınıf İnkılap Ders Kitabı Cevapları Dersdestek Yayınları Çözümleri Sayfa 87

Düzenli orduya geçiş yolunda ilk adım Sivas Kongresi’nde atıldı. Kongrenin 9 Eylül 1919 tarihli toplantısında Ali Fuat Paşa, Batı Anadolu Umum Kuvâ-yı Millîye Komutanlığına atandı. Büyük Millet Meclisinin açılışından sonra da bu komutanlığın adı Batı Cephesi Komutanlığı olarak değiştirildi.

Ali Fuat Paşa, Batı Cephesi Komutanlığına atandıktan sonra Gediz’de bulunan Yunan tümenine taarruz etti. Taarruzun Kuvâ-yı Millîye birliklerinin düzensizliği nedeniyle başarıya ulaşamaması üzerine de düzenli orduya geçiş süreci hızlandı. Ali Fuat Paşa’nın yeni görevi Moskova Büyükelçiliği olurken Batı Cephesi Komutanlığına Albay İsmet Bey getirildi.

“Fuat Paşa’ya, kısa bir görüşmeden sonra alabileceği yeni görevi söyledim. Memnuniyetle kabul etti. Aynı günün gecesi İsmet ve Refet Paşaları da davet ederek yeni durumu ve görevlerini kararlaştırdık. Kendilerine verdiğim kesin direktif, süratle düzenli ordu ve süvari birlikleri meydana getirmekten ibaretti. Böylece 1920 yılı Kasım’ının sekizinci günü ‘düzensiz teşkilat fikir ve siyasetini yıkma kararı’ faaliyet ve uygulama alanına konulmuş oldu.”

Kemal ATATÜRK, Nutuk, s. 344.

Mustafa Kemal’in düzenli orduya geçilmesi konusundaki kararlılığının nedenleri neler olabilir?

  • Cevap: Çünkü Yunan işgaline karşı çeşitli cephelerde Kuvâ-yi Milliye birlikleri direniş gösteriyor, ancak kesin bir sonuç elde edemiyordu. TBMM açıldıktan sonra, ülkede devlet otoritesinin kurulması ve düşmanın yurttan atılabilmesi için düzenli ordunun kurulması gerekliydi.

8. Sınıf İnkılap Ders Kitabı Cevapları Dersdestek Yayınları Çözümleri Sayfa 88

I. İnönü Muharebesi’nde BMM tarafından kurulan düzenli ordu birlikleri Batı Cephesi’ndeki ilk başarısını kazandı. Yurdun her tarafında büyük bir coşku ile kutlanan I. İnönü Zaferi, Türk milletinin Büyük Millet Meclisi ile onun komutasındaki düzenli orduya olan güvenini ve desteğini artırdı. Diğer yandan savaşta kazandığı zafer nedeniyle Albay İsmet Bey’in rütbesi generalliğe yükseltildi.

I. İnönü Muharebesi’ne Büyük Millet Meclisinden bazı milletvekilleri de er olarak katıldılar. Böylece vatanseverliğin yanı sıra ordu ile millet arasındaki dayanışma ve bütünleşmenin güzel bir örneğini verdiler.

I. İnönü Muharebesinin Millî Mücadeledeki önemi hakkında neler söyleyebilirsiniz?

  • Cevap: Bu savaşın tarihi önemi, Batı cephesinde kazanılan ilk savaş olmasıdır. Ayrıca, Kuvay-ı Milliye dönemi bu savaş ile son bulmuştur. Meclisin hem içerde hem de dışarıda prestiji artmıştır. İnönü Savaşı’nın yapıldığı tarih 23 Mart-1 Nisan 1921 tarihidir.

8. Sınıf İnkılap Ders Kitabı Cevapları Dersdestek Yayınları Çözümleri Sayfa 89

“Söz milletimin asıl vekillerine aittir. Bundan dolayı Anadolu heyetine söz verilmesini rica ederim.”(1) diyerek görüşmelerden çekildi. Bunun üzerine TBMM hükümetinin temsilcisi Bekir Sami Bey (Görsel 3.6), önce Misak-ı Millî ile belirlenen sınırlar hakkında bilgi verdi. Ardından işgal altındaki topraklarımızın boşaltılarak bağımsızlığımızın tanınmasını ve kapitülasyonların kaldırılmasını istedi. Ancak Yunanistan Anadolu’dan çekilmeyeceğini ve Sevr’de yapılması planlanan değişiklikleri kabul etmeyeceğini bildirdi. Bunun üzerine Londra Konferansı herhangi bir sonuca varılamadan dağıldı.

TBMM hükümeti Londra Konferansı’na katılarak Türk milletinin haklı davasını ve Misak-ı Millî’yi dünya kamuoyuna duyurma imkânı buldu. Diğer yandan Türkler hakkında yapılan “Barış istemiyorlar.” şeklindeki propagandaları boşa çıkardı.

Londra Konferansında İtilaf Devletlerinin önerilerini reddetmesinden hareketle TBMM hükümetinin amaçları hakkında neler söyleyebilirsiniz?

  • Cevap: TBMM hükümeti Londra Konferansı’na katılarak Türk milletinin haklı davasını ve Misak-ı Millî’yi dünya kamuoyuna duyurma imkânı buldu. Londra Konferansı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Sevr Antlaşması’nı kabul etmemiş, İtilaf Devletleri’ni yurttan çıkarmak için harekete geçmişti. TBMM, Millî Mücadele sırasında güneyde Fransızlara karşı başarılı olmuş, Türk-Sovyet görüşmelerini başlatmış, Yunan ilerleyişini durdurmuştu.

8. Sınıf İnkılap Ders Kitabı Cevapları Dersdestek Yayınları Çözümleri Sayfa 90

Türkiye ile Afganistan arasındaki bu antlaşma ile TBMM hükümeti Afganistan tarafından resmen tanınmış oldu. Bu olay aynı zamanda İslam dünyasında Millî Mücadele ve TBMM hükümeti lehine bir kamuoyunun oluşmasını sağladı.

Afganistan’ın Millî Mücadele sırasında Türkiye’nin yanında yer almasının nedenleri neler olabilir?

  • Cevap: Afganistan 1919 yılında İngiliz egemenliğinden kurtularak bağımsızlığını kazanmıştı. Bağımsızlık mücadelesi veren Türkiye ile yeni bağımsız olan Afganistan, tarihî ve kültürel nedenlerle yakınlaştılar. Bu yakınlaşma bir dostluk antlaşmasına dönüştü. Böylece TBMM’yi tanıyan ilk Müslüman devlet Afganistan olmuştur.

İstiklâl Marşı’mızın yazılması, millî birlik ve beraberliğimize hangi açıdan katkıda bulunmuş olabilir? 

  • Cevap: İstiklal Marşı, geçmişten kopmadan, geleceğe uzanan nizamın yol haritasıdır. “Uçsuz bucaksız”, “iç içe geçmiş dünyaların” simgesel anlatımıdır. Adanmışlığın ve kahramanlığın edebî ve ebedi anıtıdır. Birlik ve beraberlik idealimizi en güzel biçimiyle vurgulayan bu eşsiz marşın her bir kıtasını, her bir dizesini kalbimizin derinliklerinde hissediyoruz. Tarihsel bir doku üzerine kurulan İstiklâl Marşı’mızın, ebediyete kadar sürmesini dilerken, Akif’in diliyle, ‘Allah bu millete bir daha İstiklal Marşı yazdırmasın’ diyerek, milli şairimizi de rahmet ve minnetle anıyoruz.

8. Sınıf İnkılap Ders Kitabı Cevapları Dersdestek Yayınları Çözümleri Sayfa 91

Moskova Antlaşması (16 Mart 1921)

Rusya’da çarlık rejiminin yıkılmasından sonra kurulan Sovyet Rusya, Batılı devletlerin Anadolu’ya girmesini ve Boğazlara hâkim olmasını güney sınırlarının güvenliği bakımından tehlikeli buluyordu. Bu nedenle söz konusu devletlere karşı mücadele yürüten Türkiye ile dostluk kurmak istiyordu. Ancak TBMM hükümetinin askerî gücü konusunda tereddütleri olduğu için bu desteği bir anlaşmaya bağlama konusunda kararsız davranıyordu.

I. İnönü Zaferi’nin kazanılması Sovyet Rusya’nın tereddütlerini ortadan kaldırdı ve görüşmeler 16 Mart 1921’de Moskova Antlaşması’nın imzalanmasıyla sonuçlandı (Görsel 3.9). İki taraf arasında dostluk ve yardımlaşma kapılarını açan bu antlaşmayla Türkiye, İtilaf Devletlerine karşı güçlü bir devletin desteğini kazanmış oldu.

Moskova Antlaşması’na göre taraflardan birinin tanımadığı bir antlaşmayı diğer taraf da tanımayacaktı. Antlaşmayla Kars, Ardahan ve Artvin’in Türkiye’ye; Batum’un Gürcistan’a, Nahcivan’ın ise Azerbaycan’a bırakılmasına karar verildi. Böylece doğu sınırımız bugünkü şeklini alırken Doğu Cephesi’ndeki savaş tehlikesi kesin biçimde ortadan kalktı. Bu belgede tarafların ekonomi alanında kuracakları iş birliğinin yanı sıra demir yolu ve telgraf hatlarını geliştirerek aralarındaki ilişkileri daha ileri taşımaları da hükme bağlandı. Moskova Antlaşması’yla Sovyet Rusya, Sevr Antlaşması’nı ve Çarlık Rusya’sı ile Osmanlı Devleti arasında yapılan antlaşmaları geçersiz sayarak Misak-ı Millî’yi tanıdı. Ayrıca kapitülasyonlardan vazgeçmeyi kabul etti. İki taraf boğazlarla ilgili hususları Karadeniz’e kıyısı olan devletler arasında yapılacak bir konferansla belirlenmesi konusunda da anlaşmaya vardı.

Moskova Antlaşmasının Millî Mücadelemize etkisi hakkında neler söyleyebilirsiniz?

  • Cevap: Türkiye ile Sovyet Rusya arasında 16 Mart 1921’de imzalanan Moskova Antlaşması neticesinde doğu sınırlarının güvenliğini sağlayan Türkiye, bütün gayretlerini Batı Cephesi’ne yönlendirme imkânına kavuşarak ordusunun durumunu kuvvetlendirmiş ve Yunanistan’ı yenilgiye uğratmayı başarmıştır.

8. Sınıf İnkılap Ders Kitabı Cevapları Dersdestek Yayınları Çözümleri Sayfa 92

d. II. İnönü Zaferi (23 Mart – 1 Nisan 1921)

Londra Konferansı’ndan istediği sonucu alamayan İngiltere, Sevr Antlaşması’nı Türklere zorla kabul ettirmek için Yunan ordusunun yeniden saldırıya geçmesini destekledi. Bursa yönünden gelen Yunan birlikleri 27 Mart günü Batı Cephesi Komutanı İsmet Paşa’nın komuta ettiği Türk birlikleri tarafından Eskişehir’in batısındaki İnönü’de durduruldu (Harita 3.3). Türk ve Yunan kuvvetleri arasında başlayan çarpışmalar üç gün boyunca tüm şiddetiyle devam etti.

II. İnönü Muharebesi sırasında Ankara’da bulunan Meclis Muhafız Taburu da cepheye gönderildi. İsmet Paşa, eğitimli ve donanımlı askerlerden kurulu bu taburun gelişinden sonra 31 Mart günü karşı taarruza geçerek Yunanları Bursa’ya doğru geri çekilmek zorunda bıraktı.

Mustafa İsmet İnönü (1884-1973)

İzmir’de doğan İsmet İnönü, 1903’te Harp Okulundan, 1906’da da Harp Akademisinden birincilikle mezun oldu. I. Dünya Savaşı’nda çeşitli cephelerde bulunduktan sonra Millî Mücadele’nin başlaması ile birlikte Anadolu’ya geçti. Batı Cephesi Komutanlığına getirildi. Büyük Taarruz’un zaferle noktalanmasının ardından Mudanya Mütarekesi görüşmelerinde ve Lozan Barış Konferansında Türkiye’yi temsil etti. Türkiye Cumhuriyetinin ilk başbakanı olan İsmet İnönü, Atatürk’ten sonra seçildiği cumhurbaşkanlığı görevini 1950 yılına kadar sürdürdü.
Andrew MANGO (Endruv MANGO), İngiliz yazar, Atatürk, s. 625, 626

Türk ordusunun Yunanları İnönü’de bir kez daha yenilgiye uğratması ülke içinde büyük bir sevinç yarattı. Bu zaferden sonra halkın düzenli orduya güveni artarken TBMM hükümetinin otoritesi güçlendi. Ayrıca Türk milletinin fertleri arasındaki dayanışma duygusunun bir eseri olarak ülke genelinde ordumuz ve savaşta zarar gören halk için yardım kampanyaları başlatıldı.

Kocaeli Grubu Komutanı olan Kâzım Bey (Özalp), İnönü Zaferinin duyulduğu günlerde şahit olduğu olayları şöyle anlatıyor:

“Sarıköy-Nallıhan-Mudurnu-Bolu yolu ile Düzce’ye giderken bu bölgelerde olağanüstü günler yaşandığını görüyordum. Geçtiğim yerlerde halk, II. İnönü Caferi’nin şenliklerini yapıyordu. Yollarda görüştüğüm vatandaşlar ‘Her ne hizmet ve fedakârlık lazımsa yerine getirmeye hazırız.’ diyorlardı.”

Durmuş YALÇIN ve diğerleri, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, C I, s. 283 (Düzenlenmiştir.).

Sizce metinde anlatılan sahneleri en güzel şekilde ifade edecek kelimeler neler olabilir?

  • Cevap: Vatan aşkı, direniş, azmi, bağımsızlık sevdalısı olma, fedakarlık, yardımlaşma ve asker sevgisi.

8. Sınıf İnkılap Ders Kitabı Cevapları Dersdestek Yayınları Çözümleri Sayfa 93

Aşağıda İnönü Muharebeleri sonrasında Mustafa Kemal Paşa’nın Batı Cephesi Komutanı İsmet Bey’e çektiği telgrafı ve İsmet Bey’in ona verdiği cevabı görüyorsunuz. Telgraf metinlerini
okuyunuz ve soruları cevaplayınız.

Kutlama

“Bütün dünya tarihinde, sizin İnönü Meydan Muharebelerinde üzerinize yüklendiğiniz görev kadar ağır bir görev yüklenmiş komutanlar pek azdır. Milletimizin istiklal ve varlığı, dâhice idareniz altında görevlerini şerefle yapan komuta ve silah arkadaşlarınızın kalbine ve vatanseverliğine, büyük bir güvene dayanıyordu.

Siz orada yalnız düşmanı değil, milletin ters giden talihini de yendiniz. İstila altındaki talihsiz topraklarımızla birlikte bütün vatan, bugün en ücra köşelerine kadar zaferinizi kutluyor.

Düşmanın istila hırsı, azminizin ve vatanseverliğinizin yalçın kayalarına başını çarparak paramparça oldu.

“Büyük Millet Meclisi Başkanı Mustafa Kemal” Kemal ATATÜRK, Nutuk, s. 394.

Cevap

“Zulüm ve zorbalık dünyasının en zalimce hücumlarına karşı yalnız ve şaşkın kalan milletimizin maddi ve manevi bütün kabiliyet ve kuvvetlerini ruhundaki ateşle toplayan ve harekete geçiren Büyük Millet Meclisinin Başkanı Mustafa Kemal Paşa!

Kahraman askerlerimiz ve subaylarımız adına, askerlerimizle avcı hatlarında omuz omuza vuruşan tümen ve kolordu komutanları adına takdir ve tebriklerinize büyük bir iftiharla teşekkürlerimi arz ederim.

Batı Cephesi Komutanı İsmet” Kemal ATATÜRK, Nutuk, s. 395.

Mustafa Kemal “Siz orada yalnız düşmanı değil, milletin ters giden talihini de yendiniz.” sözüyle neyi anlatmak istemiş olabilir?

  • Cevap: Yıllardan beri savaşlar kaybeden toprak kaybeden kederden zulümden ve fakirlikten morali paramparça olan bir milletin talihi dönmüş ve yarınlara umutlarla bakabilme duygusunu kazanmıştır.

Düzenli ordu kurulmamış olsaydı Birinci ve İkinci İnönü Muharebeleri zaferle sonuçlanabilir miydi? Neden? 

  • Cevap: Çok zor olurdu. Çünkü karşılarında düzenli birlikler işgal devletleri tarafından donatılmış güçlü ordular vardı. Bu koşullarda bir süre direnseler de emir komuta zinciri ve askeri taktik-disiplin olmadan başarılı olunması imkansız gibidir.

8. Sınıf İnkılap Ders Kitabı Cevapları Dersdestek Yayınları Çözümleri Sayfa 94

e. Kütahya-Eskişehir Muharebeleri (10 – 24 Temmuz 1921)

II. İnönü Muharebesi’nde uğradıkları yenilgiden sonra Yunanlar, İngiltere Başbakanı Lloyd George’un (Loyd Corç) da desteğiyle yeni ve daha büyük bir saldırıya hazırlandılar. Bu kez Yunan ordusunun hedefinde doğrudan Ankara vardı. 10 Temmuz’da başlayan Yunan saldırısı sırasında yaşanan şiddetli çarpışmaların ardından ordumuz, Afyonkarahisar’ı ve Kütahya’yı bırakarak Eskişehir-Seyitgazi hattına çekilmek zorunda kaldı (Görsel 3.10).

Yukarıda verilen görsellerdeki askerlerin ve vatandaşların duygu ve düşünceleri neler olabilir? Açıklayınız.

  • Cevap: Ordu yorgun, ordu aç ordu ne yazık ki moral olarak kötü görünmektedir. Yıllarca savaşan bu gönüllü kahramanlar artık son kurşunlarını atmaya hazırlanmaktalar. Umut ışığı olarak da şanslarına Mustafa Kemal gibi bir liderle karşılaşacaklardır.

Mustafa Kemal’in yanında olsaydınız ona ordumuzun durumuyla ilgili hangi öneride bulunurdunuz? Neden?

  • Cevap: Orduyu daha düzenli hale getirmesini, daha disiplinli bir ordu haline getirilme çabası içinde olunmasını, moral için kültürel ve sanatsal bazı aktivitelerin yapılmasını haşa huzurda haddim olmayarak isterdim.

Mustafa Kemal’in verdiği çekilme kararı TBMM’de ve halk arasında hangi tepkileri ortaya çıkarmış olabilir? Neden?

  • Cevap: Halk arasında bazı fitneciler yüzünden huzursuzluklar çıkmasına neden olmuştur. Askerimizin moralini bozacak demeçler verilmiş, halk arasında acaba tümden savaşı kaybediyoruz mu endişesi baş göstermiştir.

8. Sınıf İnkılap Ders Kitabı Çözümleri Dersdestek Yayınları Sayfa 85-86-87-88-89-90-9192-93-94 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.

2024 Ders Kitabı Cevapları
🙂 BU İÇERİĞE EMOJİYLE TEPKİ VER, PAYLAŞ!
0
happy
0
clap
0
love
0
confused
0
sad
0
unlike
0
angry

Bir yanıt yazın

**Yorumun incelendikten sonra yayımlanacak!