9. Sınıf Tarih Ders Kitabı Cevapları Sayfa 176 (MESEM)
“9. Sınıf Tarih Ders Kitabı Cevapları Sayfa 176 Meb Yayınları (MESEM)” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
9. Sınıf Tarih Ders Kitabı Cevapları Sayfa 176 (MESEM)
Osmanlı Devleti’nin Aldığı Ekonomik Önlemler ve Ekonomide Değişim
Coğrafi Keşiflerin ticaret yollarını değiştirmesi, İpek ve Baharat yollarının önemini kaybetmesine ve Osmanlı hâzinesinin önemli gelir kaynaklarını yitirmesine sebep olmuştur. Ayrıca yirmi dört yıl süren Girit Kuşatması ve Kutsal ittifakla on altı yıl süren uzun savaş dönemi, devleti ekonomik olarak zor duruma sokmuştur. XVII. yüzyıldan itibaren Osmanlı hâzinesinin giderlerinin gelirlerinden daha fazla olmasıyla birlikte hazine açık vermeye başlamıştır. Buna karşılık Osmanlı Devleti hazine açıklarını kapatmak ve hâzineye yeni gelir kaynakları oluşturmak için bazı önlemler almak zorunda kalmıştır.
1. Akçenin Değerinde Yapılan Ayarlamalar: Orhan Bey Dönemi’nde ilk gümüş para olan akçeyi bastıran Osmanlılar, Fatih Dönemi ile birlikte altın para (Görsel 9.6) da basmaya başlamıştır. Osmanlı Devleti, akçenin değer kaybetmesinin yol açtığı fiyat artışından, enflasyon ve ekonomik krizlerden kurtulmak için akçenin ayarlarında oynamalar yapmak zorunda kalmıştır. Bunun için paralanın içindeki altın ve gümüş oranı azaltılırken bakır oranı artırılmış ve paralar küçültülmüştür. Ancak bu ayarlamalardan sonra Osmanlı akçesinin satın alma gücü düşmüştür. Bu durum, ulufeli kapıkulu askerlerinin (yeniçeriler) sık sık ayaklanmasına, şehir ve köylerdeki halkın ekonomik sıkıntı çekmesine sebep olmuştur.
2. Müsadere Usulünün Uygulanması: Merkezî otoritenin güçlendirilmesi amacıyla müsadere usulü uygulanmaktaydı. Bu uygulamayla devletin, haksız kazançla zengin olmuş görevlilerin mallanna istediği zaman el koyabilmesi sağlanmıştır. Müsadere uygulamaları ile özellikle ekonomik bunalım ve savaş zamanlarında hâzineye gelir sağlanması hedeflenmiştir.
3. Vergi Sisteminde Düzenlenmeler; Osmanlı vergi sistemi örfi ve seri olmak üzere iki kısma ayrılmıştır. Örfi vergiler, devletin gerekli gördükçe değişik zamanlarda halktan aldığı vergilerdir. XVI. yüzyılda halktan “avarız” ve “imdadiyye” adı verilen yeni vergiler alınmaya başlanmıştır. Avarız vergisi, XVI. yüzyılın sonlarında Müslüman ve gayrimüslim reayadan savaş, deprem, kıtlık gibi olağanüstü hâllerde alınmıştır. İmdadiyye ise savaş ve sefer dönemlerinde varlıklı kişilerden alınan bir vergidir. Devlet, hazine açıklarını kapatmak için özel durumlarda almış olduğu bu gibi vergileri bir süre sonra devamlı olarak toplamak zorunda kalmıştır.
4. İltizam ve Malikâne Sistemleri: İltizam, Fatih Dönemi’nde tımar dışında kalan toprakların vergilerini toplamak için geliştirilen bir sistemdir. İltizamların açık artırma yoluyla verildiği kişilere “mültezim” adı verilmiştir. XVII. yy.dan itibaren tımar toprakları, geliri doğrudan hâzineye giden “mukataa” topraklarına çevrilerek iltizam usulüyle mültezimlere verilmeye başlanmıştır. Mültezimlerden peşin alınan paralar ise doğrudan hâzineye aktanlmıştır. Ancak merkezî hâzinenin nakit ihtiyacının giderek artması üzerine devlet, üç yıllığına verdiği mukataaları mültezimlere ömür boyu vermeye başlamıştır. Böylece mukataalar malikâne topraklarına dönüştürülerek bir anlamda özelleştirilmiştir. Zenginleşen ve ekonomik olarak güçlenen mültezimler Anadolu’daki başıboş sekban, sarıca ve levent gibi askerî grupları
da bünyelerine katarak ekonomik güçlerinin yanı sıra askeri güce de sahip olmuşlardır. Böylece mültezimler arasından zamanla pek çok âyan çıkmış ve XVIII. yüzyıl; merkezî otoriteye karşı askerî, idari, ekonomik olarak nüfuzunu giderek artıran âyan ve eşrafın hâkim olduğu bir dönem olmuştur.
5. Narh Uygulamasında Düzenlemeler: Narh; başta ekmek, buğday ve un olmak üzere temel ihtiyaç maddeleriyle ilgili olarak devletin esnafa mallarını belirli bir fiyattan satmasını emrettiği ve belirlenen fiyattan aşağı veya yukarı satış yapmasını yasakladığı uygulamadır. Osmanlı Devleti, çarşı ve pazarlarda satılan ürünlerin fiyatlarını denetim altında tutmak amacıyla “narh” uygulamasına başvurmuştur. Narha uymayanlar ile eksik ve hatalı mal satanlar cezalandırılmıştır. Başta akçenin değer kaybetmesi olmak üzere kıtlık, nüfus artışı ve ticari dengelerdeki değişiklikler gibi sebeplerle Osmanlı Devleti ekonomik önlem olarak narh uygulamasında bazı düzenlemeler yapmak zorunda kalmıştır.
- Cevap: Bu sayfada soru bulunmamaktadır.
9. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 176 (MESEM) ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
