9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Hazırlık Ders Kitabı Cevapları Sayfa 138

9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Hazırlık Ders Kitabı Sayfa 138 Cevapları Meb Yayınları‘na ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Hazırlık Ders Kitabı Cevapları Sayfa 138

1. Okuduğunuz metinden alınan “Nihayet tak eder halkın canına.” ve “Hayrola, Hoca, ne var?” cümlelerindeki altı çizili kelime ve kelime gruplarının anlamlarını metnin bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizi TDK’nin Türkçe Sözlük’ünden kontrol ediniz.

• Cevap:

Tak etmek: Canına tak etmek deyimi sabrı tükenmek ya da herhangi bir şeye daha fazla dayanamamak biçiminde karşılık bulunmaktadır. Başka bir tabir ile canına yetmek şeklinde de ifade edilir.

Hayrola: Ne var, ne oluyor, inşallah kötü bir durum yok, bir şey mi oldu vb. anlamlarında kullanılır.

2. Timur bakılması için Akşehir’e fil verince bu durum karşısında halk ne yapar?

• Cevap: Halk bezmiştir çünkü fil ne var ne yoksa yemektedir. Halk file yemek yetiştiremez olur.

3. Belde halkının Timur’a gitmek istemesinin nedenini metinden hareketle söyleyiniz.

• Cevap: Durumlarını anlatıp fili Timur’a geri vermek isterler.

4. Saraya giden Nasreddin Hoca, arkasında belde halkından kimseyi göremeyince nasıl bir tutum sergilemiştir? Açıklayınız.

• Cevap: O da halka bir ders vermek için Timur’a yeni bir fil daha istediklerini bir eş istediklerini söyler.

5. Nasreddin Hoca’nın çözümünü nasıl buldunuz? Hoca’nın yerinde siz olsaydınız ne yapardınız?

• Cevap: Bence halkın hak ettiği güzel bir çözüm. Çünkü Hoca’yı çıktıkları yolda yalnız bırakmışlardır. Bunun da cezasını Hoca bu şekilde ödetmiştir.

6. Metnin temasını belirleyiniz.

• Cevap: İnsanların beraber yola çıktıkları insanları yarı yolda bırakmaları.

7. Metindeki kişileri ve bu kişilerin özelliklerini belirtiniz.

• Cevap:

Hoca: Zekidir, halkına iyilik yapmayı isteyen biridir.

Timur: Serttir, hükümdarlığından korkulur.

Halk: Sözüne güven olmaz, Hoca’yı yalnız bırakmışlardır.

8. Metinde “olay, yer, zaman, kişi” unsurlarından hangilerine yer verilmiştir? Bu unsurların olması okuduğunuz metni hangi edebî türe yaklaştırır?

• Cevap: Hepsine yer verilmiştir. Kişiler: Hoca, Halk ve Timur ile Fillerdir. Yer: Konya’dır. Zaman: Geçmiş zamandır.

9. Okuduğunuz metinden alınan “Hoca önde, kafile çıkar yola.”, “Nihayet tak eder halkın canına.” dizelerinde altı çizili bölümlerde olduğu gibi deyimleri oluşturan kelimelerin yeri değişebilir veya aralarına kelime girebilir. Bu kullanım daha çok şiirsel ifadelerde karşımıza çıkar. Okuduğunuz metindeki bu kullanımların metnin dil ve anlatımına nasıl bir katkı sağladığını söyleyiniz.

• Cevap: Bu şekildeki kullanım metindeki ahenk unsurlarının sağlamlaşmasını, metnin kafiyelenişinin kolaylaşmasını ve okurun daha çok hoşuna gitmesini kolaylaştırmaktadır.

10. Okuduğunuz metinde “Elle gelen, düğün bayram; ne denir?” ifadesi neden yay ayraç içine alınmış olabilir?

• Cevap: Çünkü bir açıklama cümlesidir ve bu tür kullanımlarda yay ayraç kullanılmaktadır.

11. Metinde sesteş kelimelere örnek bularak bulduğunuz kelimelerin altını çiziniz.

• Cevap: el, ak, sol gibi kelimeler eş sesli kelimelerdir.

12. Metinden alınan “Biri: -“Hocayı da, der, yanımıza katalım;” dizesindeki noktalama işaretlerinin kullanımının günümüzdeki kullanımından farklı olmasının nedeni nedir? Bu cümleyi noktalama işaretlerinin günümüzdeki kullanım amaçlarına uygun olarak düzeltiniz.

• Cevap: Çünkü o dönemde tırnak işareti de konuşma çizgilerinden sonra kullanılmaktaydı. Oysa günümüzde artık konuşma çizgisinden sonra tırnak işaretine gerek duyulmamaktadır.

Aşağıda Nasreddin Hoca’nın düzyazı ile yazılmış bir fıkrası verilmiştir. Aşağıdaki metin ile okuduğunuz Fil Hikâyesi adlı metni konu, tema, dil ve anlatım özellikleri bakımından karşılaştırınız. Karşılaştırma sonuçlarınızı sınıfta sözlü olarak paylaşınız.

PEŞİN PARAYI GÖRÜNCE NE DE GÜZEL GÜLÜYORSUN

Nasreddin Hoca komşularından birine borçlu olup bir türlü ödeyememektedir. Alacaklı birkaç defa kapıyı çalınca Hoca; “Komşu, çok kısa bir süre içerisinde borcumu sana ödeyeceğim.” der. Komşusu biraz şaşkın vaziyette; “Bu iş nasıl olacak, ne zaman ödeyeceksin?” deyince Hoca;
“Bak komşu, kapının önüne çalı ektim, çalılar ilkbaharda yeşerecek, sonra çalılar sertleşecek…”Kapının önünden geçen koyunların yünleri çalılara takılacak.”

• Cevap:

Konu: İlkinde konu halk ve filler iken bu metinde konu Nasrettin Hoca2nın alacaklısını kandırmasıdır.

Tema: İkisinde de insan zekasının her şeye üstün gelmesi anlatılmaktadır.

Dil ve anlatım: İkisinde de mizahi bir anlatım vardır. Mizahi anlatımı sağlayan sade ve halkın anlayacağı bir dil tercih edilmektedir.

9. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Hazırlık Ders Kitabı Sayfa 138 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.