Kaz Gibi Yolmak Deyiminin Çıkış Hikayesi

Kaz Gibi Yolmak Deyiminin Çıkış Hikayesi

Kazlar yolunur, öküzlerin altında buzağı aranır, dananın kuyruğu kopar… Nedir bu hayvanların bizlerden çektiği? Bırakın hayvanlar gezsin, tozsun, uçsun, yüzsün… Neden hayvanları rahatsız ediyorlar? Neden zavallı kazın tüylerini yoluyorsunuz? Etmeyin, yazıktır, günahtır.

Kaz Gibi Yolmak Deyiminin Anlamı

Birinin bütün parasını, varını yoğunu kandırarak elinden almak anlamında kullanılan bir deyimdir.

Örnek Cümleler:

• Hayırsız bir evlatmış. Yaşlı annesini kaz gibi yoldu.
• Patron düşük maaşla işçi çalıştırıp onları kaz gibi yoluyor.
• Yıllardır kayınvalidesini kaz gibi yoldu.
• Uyanık ol! Seni kaz gibi yolmalarına izin verme.

Kaz Gibi Yolmak Deyiminin Hikayesi

Uzun yıllar önce bir padişah kılık değiştirmiş, veziri ile birlikte mahalle aralarında geziniyormuş. Amacı; halkın dertlerini, şikâyetlerini öğrenmekmiş. Bir evin önünden geçerken, bahçede çalışan genç bir kızı görüp Seslenmiş:

– Kolay gelsin kızım. Bacanız eğri, biliyor musun?

Kız cevap vermiş;

– Bacamız eğri, ama dumanı doğru tüter.

Bu arada kız, kendisine Soru Soran kişinin padişah olduğunu anlamış ama belli etmemiş.

Padişah yine Sormuş:

– Annen nerede?

Kız hemencecik cevap vermiş:

– Biri iki etmeye gitti.

– Peki ya baban nerede?

– Azı çok etmeye gitti.

– Sana bir kaz yollasam, yolar mısın? Kız gülümsemiş.

– Hem de cıyaklamadan yolarım, demiş.

Padişah ve vezir; kızın yanından ayrılıp, saraya dönmüşler. Bu şifreli konuşmaların anlamını merak eden vezir, padişaha Sormadan edememiş:

– Hünkarım o kızla ne konuştunuz1? Ben hiçbir şey anlamadım.

Padişah kaşlarını çatmış.

– Sen nasıl vezirsin be adam? Nasıl konuşmalarımızı anlamazsın? Vezir dediğin akıllı olur, demiş.

– Şey efendim…

Padişah hiddetlenmiş.

– Sana bir gün mühlet veriyorum. Konuştuklarımızın anlamını öğrendin öğrendin. Öğrenemezsen kellen gider!

Veziri bir korku, bir endişe almış. Hemen kızın yanma koşmuş ve padişahla olan konuşmalarının açıklamasını Sormuş. Ama kız uyanık çıkmış. “Bir keSe altın verirsen Söylerim.” demiş.

Vezir, kızın bu şartını kabul etmiş ve bir kese altını vermiş. Kız başlamış anlatmaya:

– Padişah ”Bacanız eğri.” derken gözümün şaşı olduğunu ima etti. Ben de ona; görmede problem yaşamadığımı Söyledim.

– Peki ya ikinci Soru’?

– Bu Soru için de bir kese altın isterim.

Zavallı vezir reddetse, canından olacakmış. Mecburen kabul etmiş. Kız da hemen cevap vermiş:

– “Biri iki etmeye gitti.” dedim. Benim annem ebedir, doğum yaptırmaya gittiğini Söyledim.

– Peki baban, azı nasıl çok ediyor’?

– Bu Soru için de bir kese altın isterim.

Vezir bunu da kabul etmiş. Kız da hemen cevap vermiş:

– Benim babam çiftçidir. Tarlaya tohum ekmeye gitti dedim. Siz de bilirsiniz ki toprak vefalıdır. Bir tohum ekersiniz, yüz tohum alırsınız.
– Peki ya “Kaz göndersem yolar mısın’?” Sorusuyla ne demek istedi?

Kız gülmüş ve içeri girmiş.

Vezir, kendisinin kaz gibi yolunduğunu anlamış.