Öküz Altında Buzağı Aramak Deyiminin Çıkış Hikayesi
Öküz Altında Buzağı Aramak Deyiminin Çıkış Hikayesi
İnsanlar böyle tuhaftır işte. Hep bir şeyler ararlar?
SAHİ İNSANLAR NE ARAR?
- Derdine derman arar.
- Telefonla sucuyu arar. (Sipariş verecek.)
- Belasını arar.
- Kaybettiği bir eşyasını arar.
- İş arar.
- Kiralık daire arar.
- Samanlıkta iğne arar.
- Eşeğini arar. (Nasreddin Hoca gibi.)
Onca şey dururken öküzün altında buzağı arayanlara ne demeli? İnsanları anlamak güç. Adam gidiyor, öküz altında yavru arıyor. Bizim dil bilimciler de bunu deyimler kitabına katıyor. Yani neden öküz? Tavuk altında civciv arasak olmaz mı? Sözü uzatmadan mikrofonu yazarımıza uzatalım.
Öküz Altında Buzağı Aramak Deyiminin Anlamı
Akla mantığa uymayan bahaneler uydurarak, suç ve suçlu bulmaya çalışmak; samimiyetle yapılan bir işin arkasında art niyet ve kötü bir gaye aramaya çalışmak anlamında kullanılan bir deyimdir.
Örnek Cümleler:
- Adam gerçekten iyi biri. Öküz altında buzağı aramak boş yere.
- Ahmet, bir dedektif gibi hep öküz altında buzağı arar.
- Hemen de öküz altında buzağı arama. Senden konuşmadık. Annesi hastaymış.
Öküz Altında Buzağı Aramak Deyiminin Hikayesi
Uzun yıllar önce bir ağa, hayvancılık işine merak salmış. Onlarca hayvan satın almış. Kendisi şehirde yaşadığı için, hayvanların bakımıyla uğraşsınlar diye birkaç adam tutmuş.
Onlarca inek, onlarca koyun, keçi ve bunların yavruları…
Adam, çalıştırdığı işçilerin emeklerinin karşılıklarını veriyormuş ama burunlarından da getiriyormuş. Köye her gidişinde “Şu eksik, bu fazla, onun neden kulpu yok, bu neden burada?” gibi Sözler edip, çalışanlarına kusurlar buluyormuş.
Hayvanların doğum zamanı yak- laşıyormuş. Ağa köyden ayrılmadan önce, yanında çalışanlara; “Bir dahaki geldiğimde her şeyi düzenli isterim. Yavrular, annelerinin yanında olsun. Hayvanları tek tek sayıp kulaklarına damga vuracağım ve deftere kaydedeceğim. Sakın hile yapmaya kalkmayın.” diye uyarıp gitmiş.
Aradan iki hafta geçmiş ve kontrol için köye geri dönmüş. 0 geldiği zaman çalışanlarını bir heyecan, bir tedirginlik alıyormuş.
Bizimki gelir gelmez başlamış Sorgu Suale;
– Hani bunun oğlağı? Hani bunun kuzusu? Hani bunun malağı?..
0 Soruyor, çalışanları cevap veriyormuş.
Kendini öyle bir kaptırmış ki inek sandığı bir öküzün boynu zundan tutup, yanındakilere Sormuş:
– Hani bunun buzağısı? Bu hayvan doğum yapmadı demeyin bana. Ben anlamam. Nerde bunun buzağısı?
Aklınca, yanında çalışanların hırsızlık yaptığını düşünüyormuş.
Çobanlardan biri durumu fark edip “Ağam o hayvan inek değil, öküzdür. Erkek hayvanın buzağısı olur mu?’ diye cevap verince, bizim ağanın hevesi kursağında kalmış ve ne diyeceğini bilememiş.
