11. Sınıf Meb Yayınları Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi Ders Kitabı 5. Ünite Türklerde Eğitim ve Bilim Ölçme ve Değerlendirme Cevapları

11. Sınıf Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi Ders Kitabı Meb Yayınları 5. Ünite Türklerde Eğitim ve Bilim Sayfa 199, 200 5. Ünite Türklerde Eğitim ve Bilim Ölçme ve Değerlendirme Etkinlik Soruları ve Cevapları

11. Sınıf Meb Yayınları Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi Ders Kitabı 5. Ünite Türklerde Eğitim ve Bilim Ölçme ve Değerlendirme Cevapları

5. Ünite Türklerde Eğitim ve Bilim Ölçme ve Değerlendirme

11. Sınıf Meb Yayınları Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi Ders Kitabı Sayfa 199 Cevabı

A) Aşağıda boş bırakılan yerlere uygun olan sözcükleri yazınız.

• Cevap:

1. Kök Türkler yazılarını sert zeminler üzerine bıçakla kazırken, Uygurlar kâğıt kullanarak birçok kitap yazmıştır.
2. İlk Türk haritacısı ve filologu Kâşgarlı Mahmuddur.
3. Fatih Sultan Mehmet zamanında açılan medreseler Sahn-ı Seman ismiyle anılmaktadır.
4. Cumhuriyet Dönemi’nde yetişen ve Osmanlı Dönemi tarihi araştırmaları ile tanınan ünlü tarihçi Halil İnalcıktır.

B) Aşağıdaki soruların cevaplarını ilgili alana yazınız.

5. İlk Türk alfabesi hangi Türk devletine aittir?

• Cevap: Kök Türk

6. İlk Selçuklu medreseleri 1040 yılında Tuğrul Bey tarafından nerede kurulmuştur?

• Cevap: Nişabur

7. Osmanlı topraklarında Protestan mezhebine mensup ilk misyoner okulu, 1824 yılında Beyrut’ta hangi ülke tarafından açılmıştır?

• Cevap: Amerika

C) Aşağıdaki soruları cevaplandırınız.

8. Konargöçer hayat tarzında uygulanan eğitim sistemi ile yerleşik hayat tarzında uygulanan eğitim sistemini karşılaştırınız.

• Cevap: Konargöçer hayat yaşayan ilk Türk toplulukları, sürekli savaş tehlikesiyle karşı karşıya oldukları için ata binme, ok atma ve kılıç kalkan kullanma gibi eğitimler, çocuk yaşlardan itibaren disiplinli bir şekilde verilirdi. Silah kullanabilme gücüne sahip olan herkes, savaş araç ve gereçlerini kullanma eğitimi alırdı.

Yerleşik hayatta diğer kültürlerle de etkileşim artmış, örgün eğitim yerleşmeye başlamıştır

9. Uygurlar Dönemi’nde tıp alanında yaşanan gelişmeler hakkında bilgi veriniz.

• Cevap: Uygurlar, çiçek hastalığına karşı geliştirmişler, Çin ve Hintlilerin tıp bilgilerinden de yararlanmışlardır. Doğada bulunan her şeyin bir faydası olduğuna inanan Uygurlar, ilaç olarak kullanacakları bitkiler hakkında detaylı araştırmalar yapmış; sarımsak ve soğanı ilaç yapımında sıkça kullanmışlardır.

10. El-Cezeri’nin çalışmaları hakkında bilgi veriniz.

• Cevap:

➜ El-Cezeri, günümüzde haberleşmede kullanılan denge kurma ve ayarlama bilimi olan Sibernetik’in kurucusu olarak kabul edilir.

➜ Otomat adı verilen ve kendiliğinden harekete geçip düzenli bir şekilde durduktan sonra tekrar hareket edebilen araçlar da üreten El-Cezeri, Kitabül Hiyel adlı eserinde yaptığı makineleri detaylı bir şekilde tanıtmıştır.

➜ Su çarkı ile işleyen tulumba El-Cezeri’nin yaptığı makinelerden sadece bir tanesidir. Bu makine modern mühendisliğin gelişmesine doğrudan katkıda bulunmuştur. Su çarkı ile işleyen tulumbanın çalışma prensibi, buhar makinesinin ilk örneği sayılabilir.
Cezeri’nin en ünlü makinesi filli su saatidir.

11. Osmanlı Devleti’ndeki yaygın eğitim kurumları hangileridir?

• Cevap:

➜ Camiler
➜ Tekkeler ve zaviyeler
➜ Kütüphaneler
➜ Dergâhlar
➜ Sahaflar
➜ Kıraathaneler
➜ Muvakkithane ve rasathaneler
➜ Lonca Teşkilatı
➜ Konaklar

12. Osmanlı Devleti’nde tıp alanındaki çalışmalar, hangi bilim insanları tarafından yapılmıştır?

• Cevap: Sabuncuoğlu Şerafeddin , Altuncuzâde, Akşemseddin.

13. Atatürk Dönemi’nde eğitim alanında yaşanan gelişmeler hakkında bilgi veriniz.

• Cevap:

➜ Atatürk eğitim politikalarının tespit edilmesi için 1924-1934 yılları arasında altı defa rapor hazırlatmıştır.

➜ 1924 Anayasası’nda ilköğretimin zorunlu ve parasız olduğu karara bağlanmış, bu kararla ilköğretim yaygınlaştırılarak herkesin okuryazar olması için çalışılmıştır.

➜ 1924’te Türkiye’deki toplam lise sayısı 23 iken, Atatürk Dönemi’nde bu sayı %300 oranında artmıştır.

➜ 1927 yılında akşam ticaret okulları açılmıştır. Kız sanat okullarının ismi bu tarihten itibaren Kız Enstitüsü olarak değiştirilmiş ve kız sanat okullarının sayıları artırılmaya çalışılmıştır. 1928-1929 öğretim yılında, bölge sanat okulları bünyesinde, akşam erkek sanat okulları bölümü açılmıştır. Bu okulların sayısı her geçen yıl artmış ve 1938 yılında bu okulların sayısı 64’ü bulmuştur.

➜ 1933 yılında üniversite reformu yapılmıştır. Bu reform ile birlikte İstanbul Üniversitesi (Görsel 5.40), Yüksek Ziraat Enstitüsü,
Orman Fakültesi ve Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi gibi üniversiteler açılmış, 1938 yılına gelindiği zaman, üniversite ve yüksek okul sayısında %189 oranında bir artış sağlanmıştır

➜ Okuma yazma oranını artırmak amacıyla millet mektepleri açılmıştır.

Ç) Aşağıdaki metni okuyarak 14. ve 15. soruları cevaplandırınız.

Ali Kuşçu (…-1474) Türk astronom ve matematikçisidir. Yazmış olduğu eseri Semerkant’ta Uluğ Bey Rasathanesi’nin açılmasına vesile olmuştur. Birçok bilim insanı yetiştiren Ali Kuşçu, Fatih tarafından İstanbul’a bizzat davet edilmiş, İstanbul’da bir rasat kuyusu ile bir Güneş saati yapmıştır. Tycho Brahe(Tiko Bırahe) (1546-1601) Erken yaşlarda simya ve astronomiye merak salan Tycho Brahe, Avrupa’nın en iyi gözlem evi “Uraniborg”u (yuronibork) kurdu. Aygıt kullanmadan yaptığı gözlemlerle yıldız ve gezegen konumlarını anlatan bir katalog hazırladı. Kepler (1571-1630) Tycho Brahe’nin asistanıdır. İlk zamanlarda Mars’ın yörüngesi üzerine çalışmalar yapmış, Mars’ın yörüngesinin elips şeklinde olduğunu ispatlamıştır. Her gezegenin yörüngesinin Güneş odak alındığında elips olduğu üzerinde çalışmalar yapmış, bu konuda Kepler Yasaları’nı oluşturmuştur.

14. Verilen bilgilere göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) Fatih Sultan Mehmet bilime önem vermiştir.
B) Ali Kuşçu, Kepler’in çalışmalarından etkilenmiştir.
C) Kepler, çalışmalarında Tycho Brahe’den etkilenmiştir.
D) Ali Kuşçu, birçok bilim insanı yetiştirmiştir.
E) Kepler’in kendi adıyla anılan bilimsel yasaları vardır.

• Cevap: B

15. Metinde adı geçen bilim insanlarının çalışmalarını inceleyerek Osmanlı Devleti ile Avrupa’daki bilimsel gelişmeleri karşılaştırınız.

• Cevap: Osmanlı Devleti’ndeki bilimsel gelişmeler Avrupa daki bilimsel gelişmelere göre çok daha ileri seviyededir.

11. Sınıf Meb Yayınları Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi Ders Kitabı Sayfa 200 Cevabı

16. Türkler geçmişten günümüze kadar 12 Hayvanlı Takvim, Celalî Takvimi, Hicrî Takvim, Rumî Takvim ve Miladî Takvim gibi birçok takvim kullanmıştır. Kullanılan bu takvimlerin bir kısmını kendileri geliştirmiş, bir kısmını da başka medeniyetlerden almışlardır.
Metinden hangisi çıkarılamaz?
A) Türkler bilime önem vermiştir.
B) Türklerin kendi geliştirdiği takvimler de vardır.
C) Türklerde astronomi gelişmiştir.
D) Medeniyetler etkileşim içindedir.
E) İlk takvimi Türkler geliştirmiştir.

• Cevap: E

17. Türklerde demircilik büyük önem taşırdı. Demir madeni, silah yapımının yanında kap kacak yapımında da kullanılırdı.
İlk Türk devletlerinde hayvancılık temel geçim kaynaklarından birisi olduğu için Türkler hayvansal ürünlerin üretiminde ileri seviyeye ulaşmışlardır.
Metinden hangisi çıkarılabilir?
A) Türkler ticarette ileri bir noktaya varmışlardır.
B) Türkler demiri birçok alanda kullanmışlardır.
C) Türklerde temel geçim kaynağı tarımdır.
D) İlk Türk devletlerinde astronomi gelişmiştir.
E) Yoğurt yalnız Türkler tarafından kullanılmıştır.

• Cevap: B

18. Osmanlı Devleti’nin Duraklama Dönemi’nde müderrisliklerin para ve hatır-gö- nül yoluyla layık olmayanlara verilmesi, yeteneksiz müderrislerin çoğalmasına yol açmıştır. İlmî rütbelerin kanunsuz bir şekilde ulema ve devlet adamlarının çocuklarına verilmesi de eğitimin iyice bozulmasına sebep olmuştur.
Metinden hangisi çıkarılamaz?
A) İltimas ve rüşvet yaygınlaşmıştır.
B) Eğitim seviyesi düşmüştür.
C) Liyakatsiz insanlar öğretmen olmuştur.
D) Kanunlara aykırı davranılmıştır.
E) Örgün eğitimden vazgeçilmiştir.

• Cevap: E

Ahilerde mesleki eğitim uygulamalı olarak iş başında verilirdi. Akşamları ise zaviyelerde okuma-yazma öğretilir, dinî ve ilmî bilgiler de verilirdi. Ünlü şair Bâkî, bir saraç çırağı olarak böyle bir eğitimden geçmiştir.”
19.Bu bilgilerden hareketle Ahilikle ilgili olarak
I. Ülkedeki tüm eğitim faaliyetlerini düzenlemişlerdir.
II. Edebiyat eğitimi de almışlardır.
III. Eğitim faaliyetlerini medreselerde
sürdürmüşlerdir.
yargılardan hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve II
D) II ve III
E) I,II ve III

• Cevap: B

20. Aşağıdakilerden hangisi Nizamiye Medresesi’nin açılma nedenlerinden biri değildir?
A) İslam dinini daha iyi kavratmak
B) Yoksul öğrencilerin eğitim almasını sağlamak
C) Asker yetiştirmek
D) Memur yetiştirmek.
E) Haşhaşilerle mücadele etmek

• Cevap: C

21. Osmanlı Devleti’nin eğitim kurumları hakkında aşağıda verilen eşleştirmelerden hangisi doğrudur?
A) Sanayi-i Nefise Mektebi: Güzel sanatlar okulu
B) İdâdi: Ortaokul
C) Darü’l Fünûn: Askerî yüksek okul
D) Rüştiye: Lise
E) Darü’l Muallimat: Erkek öğretmen okulu

• Cevap: A

22. Atatürk Dönemi’nde yapılan inkılaplardan
I. Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun çıkarılması
II. Harf inkılâbı
III. Üniversite reformu
IV. Soyadı kanunu
hangisi veya hangileri eğitim ile ilgilidir?
A) I ve II
B) Yalnız IV
C) II ve III
D) I, II ve III
E) II, III ve IV

• Cevap: D

11. Sınıf Meb Yayınları Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi Ders Kitabı Cevapları ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.